مقایسه اثر 8 هفته تمرین استقامتی و مقاومتی بر شاخص های مرتبط با سلامتی و تندرستی در مردان غیر فعال

عوامل متعددی در افزایش وگسترش امراض قلبی و عروقی نقش دارند که ا ز این میان می توان به عادت های نادرست تغذیه ای،بالا بودن فشار خون، بی تحرکی، پائین بودن آمادگی هوازی، چاقی، اضافه وزن و وضعیت نامطلوب پروفایل های لیپید اشارهداشت. هدف از پژوهش حاضر بررسی مقایسه اثر 8 هفته تمرین استقامتی و مقاومتی بر شاخص های مرتبط با سلامتی وتندرستی در مردان غیر فعال بود.تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پژوهش پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترلبود. از طریق فراخوان عمومی 30 نفر افراد غیر فعال با میانگین سنی 45 سال، قد 171 سانتیمتر و وزن 75 کیلو گرم بصورتداوطلبانه در پژوهش شرکت کردند. آزمودنی ها، بصورت تصادفی به 3 گروه تمرین استقامتی( 10 نفر)، تمرین مقاومتی ( 10 نفر) وکنترل ( 10 نفر) تقسیم بندی شدند. شاخص های خونی HDL, LDL و همچنین شاخص های جسمانی انعطاف پذیری، استقامت قلبی عروقی، ترکیب بدنی و شاخص توده بدنی آنها به ترتیب با آزمونهای تخته انعطافی، راه رفتن 1700 متر تالاگ،اندازه گیری ضخامت چین پوستی از سه نقطه بدن و فرمول وزن تقسیم بر قد به توان دو اندازه گیری شد. ضربانقلب بیشینه هر آزمودنی با استفاده از فرمول 220 منهای سن مشخص گردید. در برآورد درصد چربی بدن، ابتدا چربی زیرپوستی اندام ها به وسیله چربی سنج Aslim gayd ساخت آمریکا اندازه گیری و سپسبه روش Aslater برآورد شد ( 6). در اندازه گیری های یک تکرار بیشینه پرس سینه و پرس پا، حداکثر مقدار وزنه ای که کمتر از 7 مرتبه پرس می شد، اندازه گیری وسپس لز طریق فرنئل Berziski رکورد یک تکرار بیشینه آزمودنی ها محاسبه شد ( 4). به منظور اندازه گیری وزن و ترکیب بدنی از دستگاه بادی کامپوزیشن ساخت کشور دانمارک استفاده شد، که قادر به اندازه گیری وزن، درصد چربی و میزان وزن بدونچربی بود. همچنین برای اندازه گیری انعطاف پذیری، شاخص توده بدن و استقامت قلبی عروقی به ترتیب از آزمونهای تختهانعطاف پذیری، فرمول وزن تقسیم بر قد به توان دو و آزمون راه رفتن 1700 متر تالاگ استفاده شد. برای اندازه گیری LDL, HDL و TGمحدوده اندازه گیری بین 5تا 700 میلی گرم از روش آنزیماتیک رندوکس استفاده شد. نمونه های خونی بعد از ثابت شدن در لوله آزمایش، سانتریفیوژ شده و تا زمان اندازه گیری های بیوشیمیایی دردمای 80 - درجه سانتی گراد نگهداریشدند. پروتکل تمرینی استقامتی و مقاومتی شامل 8 هفته تمرین و هر هفته 3 جلسه بود. تمرینات استقامتی شامل دویدن با60 درصد ضربان قلب بیشینه به مدت 25 دقیقه در هفته ی اول و دوم آغاز و در هفته ی هشتم با رعایت اصل اضافه بارتدریجی به 35 دقیقه با 70 درصد ضربان قلب بیشینه انجام شد. قابل ذکر است که گروه کنترل بدون اجرای تمرین بود.بصورتی که آنها فقط فعالیت روزانه خود را انجام می دادند. یافته های تحقیق نشان داد که تمرینات استقامتی به مدت 8 هفتهبر شاخص های خونی مرتبط با سلامتی یعنی HDL, LDL و TG اثر معنی داری داشت. بطوریکه دو شاخص تری گلیسرید و لیپو پروتئین کم چگال خون کاهش و لیپو پروتئین پرچگال خون افزایش معنی داری را در گروه استقامتی نشان دادند.همچنین نتایج حاکی از این بود که با مقایسه دو شیوه تمرین مقاومتی و استقامتی، روش استقامتی بر فاکتورهای انعطافپذیری، استقامت قلبی عروقی، ترکیب بدنی و شاخص توده بدنی اثر گذاری مطلوب تری بطور معنی دار داشته است.

کلیدواژه ها:

اضافه وزن ، چاقی ، استقامت قلبی عروقی ، HDL ، LDL