ارزیابی آسیب پذیری منطقه12شهرتهران ناشی از آتش سوزی بعد از زلزله با استفاده از مدل VIKOR

وقوع زلزله های شدید همواره اثرات زیانبار و جبران ناپذیری در شهرهای بزرگ و پرجمعیت از جنبه های فیزیکی، اجتماعی اقتصادی به همراه دارد. از طرفی با توجه به محدودیتهای مالی و اجرایی، امکان کاهش ریسک و کنترل پیامدهای زلزله در همه جهات معمولا فراهم نیست. بنابراین می بایست مهمترین عوامل تاثیرگذار در کاهش یا افزایش ریسک های ناشی از زلزله شناسایی گردد. در تحقیق حاضر با توجه به ویژگیهای منحصر بفرد منطقه 12 شهر تهران مانند بافت شهری نامناسب ، تراکم کاربری مسکونی ، عدم تجانس کاربری های مجاور ، عدم وجود برنامه های مناسب شهری ، ساخت و سازهای غیر اصولی و استفاده از مصالح غیر مقاوم در برابر حریق ، مراکز تقلیل یا افزایش فشار گاز شهر ، کارگاه های مواد شیمیایی خطرزا و همچنین انبارها و مراکز ذخیره مواد شیمیایی با پتانسیل بالای حریق، موجب گردیده مدیریت بحران به خصوص مدیریت ریسک ناشی از حوادث طبیعی در اهم موارد برنامه ریزی گردد. در این مقاله با توجه به وجود گسل های متعدد به خصوص سه گسل شمالی، ری و مشاء همچنین به واسطه گستردگی خطوط لوله نفت و گاز و صنایع شیمایی، سناریو آتش سوزی ناشی از زلزله بیش از 8/5 ریشتر برای منطقه 12 شهر تهران تدوین و بر اساس آن، مدل جدیدی مبتنی بر ترکیب مولفه های خطر، آسیب پذیری و وضعیت ظرفیت های موجود ارایه شده است. در این روش مولفه های کاهنده و افزاینده ایمنی بر اساس مدلAHP انتخاب شد اند. که مولفه های کاهنده شامل زلزله بعنوان مولفه اولیه و آتش سوزی بعنوان مولفه ثانویه که آسیب پذیر بر محیط و انسان می باشند و در مقابل، سه فاکتور آموزش و برنامه ریزی و مدیریت شهری-بهبود زیر ساخت های موجود نیز جزو فاکتور های افزاینده ایمنی انتخاب شده اند. در نهایت خروجی مدل VIKORبا استفاده از مطالعات کتابخانه ایی، بازدید میدانی و تجزیه و تحلیل خبرگان منطقه و دانشگاهی بیان گر این موضوع است که در صورت اجرای سیاست های پیشنهادی می تواند(اعمال و اجرای سه فاکتور افزاینده ایمنی)، آسیب پذیر منطقه 12را در سناریوی تدوین شده از وضعیت خیلی ضعیف در یک دوره 5 ساله به سمت خوب سوق دهد.

کلیدواژه ها:

ارزیابی آسیب پذیری12 شهر تهران ، گسل های اصلی ، زلزله ، آتش سوزی ، فاکتورهای افزایش ایمنی