تاثیرکاربرد پساب بر ویژگی های فیزیکی و هیدرولیکی خاک در آبیاری جویچه ای

به کارگیری فاضلاب ها و پساب حاصل از تصفیه آن ها در آبیاری محصولات کشاورزی، از جمله راهکارهای مقابله با مساله بحران آب در مناطق خشک و نیمه خشک است. به منظور بررسی تاثیر آبیاری با پساب بر برخی ویژگی های فیزیکی و هیدرولیکی خاک آزمایشی در سال زراعی 97-96 در منطقه شمال اصفهان انجام شد. این تحقیق به صورت یک طرح آماری فاکتوریل با پایه کاملا تصادفی با چهار تکرار (دور آبیاری) و سه سطح تیمار آبی( یک مزرعه با پساب خروجی تصفیه خانه فاضلاب و یک مزرعه به صورت تناوبی با پساب و آب چاه و یک مزرعه با آب چاه آبیاری شد)انجام گردید. پژوهش به صورت نمونه برداری سطحی در سه جویچه در هر مزرعه به طول جویچه 50 متر و عرض جویچه 75سانتی متر در زمین های مجاور تصفیه خانه فاضلاب شهری شمال شهر اصفهان و در شرایط بدون کاشت گیاه اجرا شد. بافت خاک محل اجرای طرح عموما از نوع رسی بود. فلوم ها در ابتدا و انتهای هرجویچه کارگذاشته شد و جویچه ها به فاصله 5 متر میخ کوبی شد. ابتدا از آب، پساب و خاک منطقه مورد آزمایش نمونه برداری شد. سپس آبیاری انجام گردید و بعد از هر آبیاری از هر مزرعه نمونه برداری شد و برخی از ویژگی های شیمیایی خاک مورد سنجش قرار گرفت. نتایج آنالیز پساب نشان می دهد که بر طبق استانداردهای WHO، FAO و سازمان محیط زیست ایران، پساب تصفیه خانه شمال اصفهان از نظر پارامترهای pHمحدودیتی برای آبیاری ندارد. آبیاری با پساب، باعث کاهش جرم مخصوص ظاهری خاک شده است. آبیاری با پساب باعث افزایش پایداری خاکدانه شد. هدایت هیدرولیکی، سرعت نفوذ نهایی و ظرفیت نگهداری رطوبت خاک در اثر آبیاری با پساب، افزایش یافت که این افزایش معنی دار نیست.به طور کلی نتایج نشان داد که در مورد پارامترهای اندازه گیری شده، استفاده از پساب نه تنها تاثیر نامطلوبی بر خاک نداشته است، بلکه برخی خواص شیمیایی، فیزیکی و هیدرولیکی خاک را بهبود داده است.

کلیدواژه ها:

آبیاری ، پساب ، ویژگی فیزیکی و هیدرولیکی خاک.