جستاری درباره واژه نظر
محل انتشار: فصلنامه هنر و تمدن شرق، دوره: 4، شماره: 11
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 640
فایل این مقاله در 6 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ACO-4-11_002
تاریخ نمایه سازی: 29 اردیبهشت 1398
چکیده مقاله:
امروزه واژه نظر و هم خانواده های آن مانند نظرگاه، منظر و منظره با بسامد زیاد در زبان فارسی مورد استفاده قرار می گیرند. پس از انتخاب واژه منظر به عنوان برابر نهاد واژه انگلیسی لنداسکیپ ( Landscape)پیگیری ریشه های زبان شناختی آن و کشف نسبت آن با واژه نگر فارسی با عنایت به سابقه منظرین تمدن ایرانی، مورد توجه برخی از زبان شناسان و متخصصان رشته معماری منظر قرار گرفت. به نظر می رسد شباهت ظاهری و معنایی این دو واژه، اصلی ترین دلیل تقریب این دو کلمه است به نحوی که برخی از زبان شناسان متاخر، به معرب بودن این واژه اشاره کرده اند. بررسی ریشه های واژه نگر در متون فارسی باستان و میانه و همچنین در متون زبان شناسی فارسی از یک طرف و ریشه یابی کلمه نظر در خانواده زبان های سامی از دیگر سو نشان می دهد این دو واژه به دو دنیای متفاوت زبان- فرهنگ تعلق دارند و در این میان، واژه نظر از اصیل ترین واژگان زبان های سامی است و به طورکلی کهن تر از آن است که در گروه معربات جای بگیرد. از دو واژه منظر و منظره از ریشه واژه نظر عربی در ادبیات فارسی فراوان استفاده شده است و جستجو در منابع لغت و صرف زبان عربی نشان می دهد برخلاف تصور نسبتا رایج که کلمه منظره را از برساخته های فارسی زبانان می دانند، این واژه نیز عربی است و قابل توجه آنکه در سرآغاز سرایش شعر به زبان فارسی دری، واژه منظره در ابتدا و سپس منظر در دیوان شعرای پارسی گو برای بیان معنایی مورد استفاده قرار گرفته که در معماری و تمدن ایرانی مسبوق به سابقه بوده است.
نویسندگان
رضا کسروی
پژوهشگر دکتری معماری منظر، دانشگاه تهران
احمدعلی فرزین
دکتری معماری. پردیس هنرهای زیبا. دانشگاه تهران