تحلیلی بر وضعیت تاب آوری کالبدی- محیطی بافت های فرسوده شهری، در مواجه با سوانح طبیعی (زلزله) (مورد مطالعه: منطقه 15 تهران)

تحلیل و افزایش تاب آوری سیستم های انسانی و محیطی در برابر سوانح طبیعی در مسیر نیل به آرمان توسعه پایدار از اهمیت ویژه ای برخودار شده است. با توجه به شرایط و موقعیتی که بافت فرسوده منطقه 15 شهرداری تهران در توسعه اقتصادی و فرهنگی کلانشهر تهران دارد، و عدم توجه و رسیدگی مناسب، شرایط در بعد اجتماعی تاب آوری در منطقه مورد نظر در وضعیت نابسامانی است، سنجش میزان تاب آوری اجتماعی به منظور مواجهه مطلوب با پیامدهای سوانح طبیعی ضروری است. امروزه، آسیب پذیری شهرها و به ویژه بافت های قدیمی و فرسوده در برابر سوانح طبیعی، به عنوان مسیله ای جهانی پیش روی متخصصان رشته های گوناگون قرار گرفته است که ضرورت این پژوهش را دو چندان نموده است. در دهه های اخیر خسارت های فراوان ناشی از زلزله به محیط و کالبد شهرها موجب شده است تا مفهوم تاب آوری برای کاهش آثار زیان بار زلزله بیشتر مورد توجه قرار گیرد. با توجه به شرایط و موقعیتی که بافت فرسوده منطقه 15 تهران و محلات آن از لحاظ بحران در کلانشهر تهران دارد، و عدم توجه و رسیدگی مناسب، شرایط در بعد تاب آوری در منطقه مورد نظر در وضعیت نابسامانی است، سنجش میزان تاب آوری اجتماعی به منظور مواجهه مطلوب با پیامدهای سوانح طبیعی اهمیت فراوانی دارد. بر همین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر تحلیلی بر وضعیت تاب آوری کالبدی- محیطی بافت های فرسوده شهری با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی می باشد. برای رسیدن به این هدف محدوده مورد مطالعه از بعد تاب آوری مورد بررسی و سنجش قرار گرفت و در انتها به تحلیل یافته ها پرداخته شد. نتایج نشان داد وضعیت تاب آوری اجتماعی در منطقه 15 در شرایط نامطلوبی قرار دارد، که این امر با تحلیل و ارزیابی سه مولفه آموزش شهروندی، مشارکت اجتماعی و حس تعلق مکانی می تواند کارساز و مفید باشد.

کلیدواژه ها:

تاب آوری کالبدی- محیطی ، بافت های فرسوده شهری ، زلزله ، منطقه 15 تهران