حل تعارض های اخلاقی در تجربه پدیدارشناسانه ماندلباوم

حل نزاع ها و تعارض های اخلاقى از اهداف هر نظریه اخلاقى است که به نوعى بر وجودعناصر مطلق در احکام اخلاقى اصرار مى ورزد. نظریه های وظیفه گرایانه در اخلاق ازآن رو که به وجود احکام مطلق و وظایف مستقل از فاعل اصرار دارند بیش از دیگرنظریه ها درپى حل چنین نزا عهایى هستند. سنت های مختلف فلسفى اعم از قاره ای وتحلیلى با روش های خاص خود به دنبال حل این معضل هستند. موریس ماندلباومفیلسوف تحلیلى امریکایى از منظر تجربه پدیدارشناسى اخلاقى با طرح یک نظاماخلاقى مستقل و تبیین این نظام، هدف عملى فلسفه خود را حل تعارض های اخلاقىمى داند. خاستگاه این تعارض ها از نظر وی عوامل شناختى ای هستند که بر نحوهشکل گیری حکم اخلاقى تاثیر مى گذارند. هر چند همواره نمى توان بر این عوامل فایقآمد، ولى مى توان اصولى را برشمرد که اگر چه مطلق نیستند، در بسیاری موارد بهشیوه ای پدیدارشناختى راهگشا هستند. از این منظر اصل اولویت واقعیت ها ، اصل جهان شمولی و اصل غاییت ، مجموعه اصولى هستند که هنگام تغایر و اختلاف اخلاقى به کار مى آیند. با توجه به این اصول قصد داریم در واقع فراتر از نظریه هنجاری خاص ملاکى برای حل اختلاف نظرهای اخلاقى ارایه کنیم و این اصول را با توجه بهباورها و امور واقعىای که احکام اخلاقى ناگزیر از آنها برمى خیزند، موجه سازیم. دراین مقاله پس از توضیح اجمالى راه حل های رایج به ویژه در سنت وظیفه گرایانه، بهارزیابى راه حل های ماندلباوم خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

پدیدارشناسى اخلاق ، عواطف ، تعارض های اخلاقى ، اصل اولویت واقعیت ها ، اصل جهان شمولى ، اصل غاییت