تنوع اسلامی در فرایند تمدنی

آنچه در این مقاله بر آن تاکید می شود نه طرح کلی و جامع در فرایند تمدن جدیدمسلمانان (رویکرد ایجابی) است و نه بیان تفاوت ها و حدود و مرزهای تمدن اسلامی باالگوی تمدنی سکولار در غرب امروز (رویکرد سلبی)، بلکه آنچه در این مقاله بدانتاکید می شود وحدت و کثرت به مثابه مسیله اصلی در فلسفه دین اسلام ا زیک سو و چالش مرکزی تمدن مدرن از سوی دیگر است. توجه به این مسیله مشترک، یعنیضرورت وحدت در وضعیت متکثر تمدنی و تطبیق این دو در دو سویه مدرن و سنتی،می تواند نقطه عزیمتی در تبیین الگوی تمدنی اسلام در عصر حاضر باشد. پیشنهادتمدنی ما در این مقاله، تفکیک کثرات الهی از کثرات عرفی و دنیوی است. در ایننگاه، توحید تمدنی نه رفع هرگونه کثرت، بلکه انباشتی ازکثرات الهی و انسانی استکه بدون آن (کثرات الهی)، سبل کلی ایجاد نمی شود و بدون سبل کلی الهی، صراطتمدنی در جامعه مسلمانان تحقق نمی یابد.

کلیدواژه ها:

تمدن ، تکثر ، وحدت ، توحید ، معاصرت ، سبل و صراط