نقد و تحلیلی بر روایات منشا پیدایش کنیه ابو تراب

یکی از کنیه های امیرالمومنین علی (ع)، ابو تراب است که مطابق روایات مربوط، آن حضرت، اول بار توسط نبی مکرم اسلام (ص) با این کنیه مورد خطاب قرار گرفت. در خصوص منشا این کنیه، در منابع روایی و تاریخی گزارش های ضد و نقیضی نقل گردیده است. برخی از این گزارش ها به شدت مقام قدسی و ملکوتی حضرت فاطمه زهرا (س) و حضرت علی (ع) را مخدوش می نماید که متاسفانه برخی از این نوع گزارش ها در منابع روایی شیعه نیز نفوذ کرده و با آنها، با تسامح برخورد شده است. در این مقاله مجموع این گزارش ها مورد بررسی قرار گرفته و مشخص گردید که بسیاری از این گزارش ها ساخته و پرداخته جاعلان حدیث است. پس از آن، تحلیلی از علت نقل و رواج چنین روایاتی ارایه گردید. در نهایت، این مقاله به دنبال آن است تا اثبات نماید که کنیه ابو تراب مدال افتخاری است که امیر المومنین علی (ع) به جهت زهد، عبادت و تقوای خود از رسول خدا (ص) دریافت نمود؛ اما مخالفان آن حضرت کوشیدند تا این فضیلت را به ضد ارزش تبدیل کنند.

کلیدواژه ها:

ابوتراب ، امام علی (ع) ، فاطمه زهرا (س) ، جعل حدیث ، نقد حدیث