تحلیل روانشناختی نمادها و کهن الگوها در داستان کرم هفتواد شاهنامه فردوسی

شاهنامه فردوسی، سرگذشت قومی و ملی ما، آمیزهای پربها از اسطوره، حماسه و تاریخ است که برخی کوشیده اند آن را به سه بخش مجزای اساطیری، حماسی و تاریخی تقسیم کنند، اما در هم تنیدگی این سه قسمت چنان است که تعین حد و مرز و جداسازی آنها از یکدیگر ناممکن می نماید. برای نمونه آنچه بسیاری آن را بخش تاریخی شاهنامه می دانند با داستان هایی نشیت گرفته از اندیشه اساطیری و مفاهیم نمادین و کهن الگویی قومی آمیخته است که در عین حال رنگ و بوی حماسی نیز دارد. یکی از این داستانها روایت کرم هفتواد است. این روایت تماما اسطوره ای یکی از پیچیده ترین روایات شاهنامه است که از منظرهای گوناگون می توان آن را نقد و تحلیل کرد. بسیاری کوشیده اند این داستان را با واقعیت های تاریخی همسو کنند و زمان و مکان و توجیهی برای آن بیابند، اما هیچ کدام از این دیدگاه ها راه به دیه ی نبرده است. زیرا طرح اسطوره ای داستان هرچند از واقعیتی الهام گرفته است، رهیافت به این واقعیت ضمنی نیازمند بررسی های اسطوره شناختی است. اینکه اسطوره کرم هفتواد چیست، چه می گوید، از کجا سرچشمه گرفته و... پرسش هایی است که در این مقاله با تکیه بر نظریه کارل گوستاو یونگ به آن خواهیم پرداخت

کلیدواژه ها:

کرم هفتواد ، نظریه یونگ ، ناخود آگاهی ، خودآگاهی ، سایه ، آنیما ، فرایند فردیت