نقد و بررسی ماهیت تصرفات موسوم به حق ارتفاق دولت در اراضی اشخاص

هنگامی که قانونگذار، به سود عموم و در جهت حمایت از منافع عمومی به مالکان اراضی خصوصی حق ارتفاق تحمیل می کند، این امتیاز را برای دولت و سازمان های دولتی فراهم می آورد تا بتوانند لوله های نفت و گاز و سیم های برق و خطوط راه آهن را در محل های مناسب خود قرار دهند.اگرچه هدف قانونگذار از وضع چنین مقرراتی به سود دولت، کمک به اجرای هر چه سریع تر طرح های عمومی و عمرانی دولت بوده، اما به نظر می رسد، مصلحت اندیشی قانونگذار مغایر با ویژگی هایی است که خود قانونگذار در مواد 93 به بعد قانون مدنی در باب حق ارتفاق وضع کرده است. حق ارتفاق دولت در اراضی اشخاص، با اوصاف و ویژگی های حق ارتفاق مقرر در قانون مدنی کاملا مغایرت دارد. چرا که حق ارتفاق در نهایت، موجب تحدید مالکیت مالک می شود نه سلب مالکیت از او. از آنجایی که ماهیت حق ارتفاق دولت در اراضی اشخاص مغایر با ماهیت حق ارتفاق در قانون مدنی است، نمی توانیم آن را حق ارتفاق بنامیم و با توجه به ماهیت چنین تصرفاتی که موجب سلب مالکیت از مالکین اراضی متصرفه می شود، بهتر است آن را تملک اراضی اشخاص توسط دولت بنامیم.

کلیدواژه ها:

حق ارتفاق ، تحدید مالکیت ، تصرفات دولت ، منافع عمومی ، تملک اراضی