بررسی های ساختار یک برگ قرآن پوست نوشت متعلق به موزه قرآن و کتابت تبریز

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 520

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JRA-4-1_003

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1397

چکیده مقاله:

قرآنهای سده های اولیه اسلام که به خط کوفی و اکثرا بر روی پوست نگاشته شده اند از برجسته ترین آثار باقیمانده از آن دوران میباشند که در میان ملل مسلمان و حتی غیرمسلمان از اهمیت و ارزش والایی برخوردار بوده و هستند که همین حرمت و تبرک، گاه باعث حفظ و نگهداری و گاهی نیز، درنتیجه ی استفاده ی فراوان، باعث از بین رفتن آنها شده است. اثر موردمطالعه در این پژوهش نیز، یک صفحه قرآن در موزهی قرآن و کتابت شهر تبریز است که با وجود ارزشهای تاریخی آن، تاکنون هیچگونه مطالعه و بررسی آزمایشگاهی در مورد ویژگی های آن ازجمله، شناسایی قدمت و اجزای تشکیل دهنده ی آن صورت نگرفته است. در طی این پژوهش، جهت بررسی اصالت اثر از روش بررسی سطحی به روش بازتاب نگاری فرابنفش، برای تشخیص نوع و جنس سند، از روش طیف سنجی مادون قرمز تبدیل فوریه (FTIR)، برای تعیین گونه ی جانوری مورداستفاده از مشاهدات میکروسکوپی به وسیله لوپ دیجیتال و همچنین، مطالعه مقطع عرضی پوست با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) و درنهایت، جهت شناسایی مرکب های بهکاررفته، از طیفسنجی پراش پرتوایکس (SEM-EDX) بهره گرفته شده است. نتایج حاصل نشان دادند که بستر این اثر از جنس پوست بوده و پوست مورداستفاده از گونه ی پوست گوسفند است. در مورد مرکب سیاه، با توجه به وجود مس با درصد بالا در ترکیب، استفاده از مرکب مطوس مطرح میشودهمچنین. در مورد مرکب قرمز نیز با توجه به میزان جیوه و سولفور، احتمالا از رنگ شنگرف در این مرکب استفاده شده است. نتایج حاصل از ارزیابی اصالت اثر نیز حاکی از آن است که هیچگونه خطوط پاک شده و یا افزودهشدهای در این اثر مشاهده نمیشود که درنتیجه، میتوان ادعا کرد که اثر عاری از هرگونه جعل در متن و امضا است.

نویسندگان

لیلا زارعی

دانشآموخته کارشناسی ارشد باستانسنجی، دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

مسعود باقرزاده کثیری

دانشیار، عضو هییت علمی دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

محسن محمدی آچاچلویی

استادیار گروه باستانسنجی و مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

ولی جوادی آذر خیاوی

مربی، عضو هییت علمی دانشکده هنرهای صناعی اسلامی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران