نقش عوامل انسانی در ایجاد وتشدید سیلاب در حوزه آبخیز کردان و راهکارهای ساماندهی و کنترل سیلاب در آن

تجاوز به حریم رودخانه ها و بسترهای طغیانی همانگونه که در حوزه آبخیز کردان مشاهده می گردد، مستلزم اشغال فضاهایی از آن است که در دراز مدت باعث کاهش ظرفیت طبیعی رود می گردد. این مسیله در زمان وقوع سیلاب های بزرگ نه تنها باعث بروز خطرات جانی و مالی برای این واحدها و ساکنان آن خواهد شد بلکه این تاسیسات خود مانعی در برابر حرکت سریع و تخلیه آب بوده و باعث دپو شدن سیلاب وبالارفتن قدرت تخریبی آن برای اراضی پایین دست نیز می باشد.مناطق روستایی واقع در مجاورت رودخانه کردان باخسارت های مستقیم و غیر مستقیم مواجه می باشند که شامل تخریب منازل و تاسیسات،اختلال در ارتباطات ناشی از تخریب جاده ها، خاکریز ها و کانال های آبرسانی و سازه های آبی دیگر و همچنین تلفات جانی است.این حوزه از دو بخش کوهستانی و دشتی تشکیل شده است. با توجه به مورفولوژی منطقه،احتمال وقوع سیلاب و خطر پذیری سیلاب در مناطق کوهستانی به خصوص روستاهایی که درداخل دره ها و دشت های سیلابی واقع شده اند، بیشتر از نواحی دشتی پایین دست می باشد.احداث سازه های نامناسب و نامتناسب از قبیل پل ها، دیوارها، آبشکن هاو دایک ها در کنار سایر دخالت های انسانی از قبیل عدم رعایت حریم رودخانه ها، ایجاد تاسیسات و توسعه اراضی کشاورزی و باغات نیز به نوبه خود می تواند بر بروز یا تشدید سیل نقش به سزایی داشته باشد.نتایج به دست آمده از تحقیق در حوزه آبخیز کردان بر تاثیر متفاوت هر یک از دخالت های یاد شده بر تغییر عمق و سطح سیل گیری سیلاب ها با دوره بازگشت مختلف دلالت داشته است. آبگذرها ، شیب شکن ها به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر در عمق و سطح سیل گیری در منطقه مورد مطالعه را داشته است.

کلیدواژه ها:

سیلاب دشت ، حوضه آبخیز کردان ، دخالت های انسانی ، تشدید سیلاب