رابطه اختلال استرس پس از ضربه با هوش هیجانی در مصدومین تصادفات رانندگی

سابقه و هدف: در سال های اخیر شیوع واکنش های روانی ناشی از تصادفات از جمله اختلال استرس پس از ضربه افزایش یافته است. این اختلال بر حوزه های مختلف زندگی تاثیر گذار است. عوامل گوناگونی از جمله هوش هیجانی می تواند برای مقابله با ایجاد این اختلال نقش داشته باشند. بنابراین شناسایی رابطه اختلال استرس پس از ضربه با هوش هیجانی می تواند گامی در جهت کاهش این اختلال و تاثیر آن در زندگی افراد باشد. لذا این پژوهش با هدف بررسی رابطه اختلال استرس پس از ضربه با هوش هیجانی در مصدومین تصادفات رانندگی انجام گردید. مواد و روش: پژوهش، مطالعه تحلیلی – مقطعی است. که در سال 1396روی 72 نفر از مصدومینی که 3 تا 6 ماه از سانحه ی تصادف آن ها گذشته و در زمان تصادف به بیمارستان امام سجاد (س) رامسر مراجعه کرده اند، انجام گردید. معیار ورود به پژوهش بومی بودن، سن 18 تا 65 سال و دارای توانایی برقرای ارتباط، عدم وجود تروما به مغز و نخاع، عدم مصرف داروهای روحی-روانی وعدم سابقه اختلال روانی و معیار خروج شامل مصدومین مبتلا به مولتیپل تروماو عدم تکمیل کامل پرسشنامه بود. نمونه ها به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات شامل1- اطلاعات دموگرافیک، 2-ابزار( Self-Rating Scale( SRS-PTSD- جهت سنجش اختلال استرس پس از ضربه که دارای 17 سوال بوده و محدوده نمرات بین 17تا 85 است. کسب نمره زیر50 عدم وجود اختلال و نمره بالای50 وجود اختلال را نشان می دهد. 3-ابزار Bar-On Emotional Intelligent جهت سنجش هوش هیجانی که شامل5 مقیاس (مهارت درون فردی، مهارت برون فردی، مقابله با استرس، سازگاری و خلق عمومی) است. پرسشنامه ها به صورت حضوری توسط مصدومین تکمیل گردید. داده ها پس از جمع آوری ، با SPSS ورژن 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تست های آماری مورد استفاده من ویتنی ، کروسکال والیس، پیرسون و رگرسیون بوده است. یافته: اکثریت نمونه ها مرد (73/6 درصد) و میانگین و انحراف معیار سن آن ها 12/47±35/05 سال بود. 30 درصد از نمونه ها دارای اختلال استرس پس از ضربه بودند. میانگین و انحراف معیار هوش هیجانی 17/52±306/57 بوده است. به طور کلی بین اختلال استرس پس از ضربه با نمره کلی هوش هیجانی ارتباط معنی دار وجود نداشت (0/504=P) اما با مولفه های درون فردی (0/004> P؛ r<0/395) و کنترل استرس (0/04> P و0/391> r) ارتباط معنی دار و مستقیم و با مولفه بین فردی (0/001> P و0/402- > r) ارتباط معنی دار و معکوس بود. بر اساس آزمون رگرسیون مولفه بین فردی عامل پیش بینی کننده اختلال استرس پس از ضربه بود. نتیجه گیری: اگرچه عوامل گوناگونی در ایجاد اختلال استرس پس از ضربه موثر هستند ولی بر اساس پژوهش حاضر می توان دریافت که مولفه های درون فردی، بین فردی و کنترل استرس از عوامل تاثیرگذار بر اختلال استرس پس از ضربه هستند. لذا با تقویت این عوامل با برنامه ریزی های آموزشی در زمان شکل گیری شخصیت افراد می توان میزان اختلال استرس پس از ضربه را به طور غیر مستقیم کاهش داد.

کلیدواژه ها:

اختلال استرس پس از ضربه ، تصادف ، هوش هیجانی