سیر گسترش صحن های مجموعه حرم امام رضا (ع) در طول تاریخ و مقایسه نسبت های هندسی آنها با نسبت های طلایی به مثابه فضای عمومی

بررسی ویژگی های آثار معماری شکل گرفته در دوره های مختلف تاریخی همواره برای ما آموزنده بوده است. معماری ایرانی اسلامی با تزیینات و جزییات خود آنچنان دید محققان و منتقدان را مجذوب خود کرده که مطالعات جامعی در زمینه تزیینات صورت گرفته و مبحث تناسبات کلی فضا ها تا حدی محجور مانده است. استفاده از نسبت های هندسی معنادار یکی از ویژگی های مسترر در معماری ایرانی اسلامی است. این موضوع ما را بر آن داشت تا با پژوهشی موردی در این باب شاید بتوانیم گوشه ای از نادیدنی های معماری ایرانی اسلامی را تبیین کنیم . این پژوهش در پی یافتن پاسخی است برای این پرسش که آیا تناسبات فضایی صحن های حرم امام رضا(ع) منطبق بر تناسبات طلایی بوده است یا خیر . روش تحقیق به گونه ایست که ابتدا 9 صحن از 11 صحن موجود در مجموعه حرم امام رضا (ع) انتخاب گردید، سپس اندازه مربوط به صحن ها که طول ،عرض و ارتفاع باشد بدون درنظر گرفتن ایوان ها و حوضچه ها استخراج گشت و در نهایت با تهیه جدول و همچنین مقایسه نسبت ها با نسبت طلایی در نمودار به این نتیجه دست یافت که صحن های انقلاب، قدس، هدایت و جمهوری نسبت های طول و عرضشان با نسبت های طلایی منطبق است.

کلیدواژه ها:

حرم امام رضا(ع) ، صحن ، تناسبات فضایی ، نسبت طلایی