بررسی نقاط قوت و ضعف و ارایه راهکار جهت بهبود مدیریت بهینه منابع آب کشاورزی با تاکید بر توسعه پایدار کشاورزی

بخش کشاورزی کلیدیترین و موثرترین بخشی است که پیوند تاریخی و اجتماعی محکمی با بخش آب دارد. افزایش مصرف و تخریب منابع آب در وهله نخست بر زندگی افراد تاثیر منفی میگذارد و تخریب منابع آب به منزله تخریب پایههای توسعه و پایداری کشاورزی است. نیاز روزافزون انسان به آب از یکسو و کمبود آن از سوی دیگر به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، باعث افزایش بهره برداری از منابع آب، بخصوص منابع آب زیرزمینی شده است. با پیشرفت تکنولوژی، استحصال آب بویژه از طریق چاه روز به روز در حال افزایش است. منابع آب سطحی اگر به طور صحیح مدیریت نشود، بحران های آبی شدیدی پدیدار می گردد که دارای تبعات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی خواهد بود و توسعه پایدار کشاورزی را به خطر خواهد انداخت. در مطالعه حاضر با استفاده از روش دلفی و تکمیل پرسشنامه از متخصصان بخش کشاورزی و منابع آب و استفاده از مدل تحلیلی ماتریس SWOT به تدوین نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای مدیریت بهینه آب در بخش کشاورزی پرداخته شد و راهکارهای مناسب جهت دستیابی به توسعه پایدار پیشنهاد شد. نتایج نشان داد که تغییر و تعیین الگوی کشت بهینه متناسب اقلیم هر منطقه، آموزش و ارتقای دانش و آگاهی عمومی در خصوص منابع و مصارف آب، تغییر مدیریت آب از بخش مدیریت عرضه به بخش مدیریت تقاضا و مصرف آب ، بهبود و توسعه شبکه های انتقال و توزیع آب کشاورزی بر حسب استاندارهای بهبود راندمان مصرف آب و تشکیل بازار آب و انتقال آب از حوضه های مجاور به ترتیب استراتژی های مهمی در جهت مدیریت بهینه در راستای توسعه پایدار کشاورزی می باشند.

کلیدواژه ها:

استراتژی های مدیریت بهینه ، کشاورزی پایدار ، منابع آب کشاورزی