تخمین میزان تبخیر تعرق و کارایی در مقیاس حوضه آبریز با استفاده از سنجش از دور: مطالعه موردی در زیرحوضه قره سو

کشور ایران با یک سوم متوسط بارندگی جهان و 0.36 از کل منابع تجدید شونده جهان، بطور جدی با چالش کم آبی مواجه است. دراین میان بخش کشاورزی با مصرف تقریبا 90 درصد ازمنابع آب، بزرگترین رسالت را در مصرف بهینه و کارایی آب برعهده دارد. از طرفی مدیریت عرضه و تقاضا در مقیاسهای منطقه ای و حوضه ای نیاز به اطلاعات در دسترس و دارای پوشش زمانی و مکانی مناسب دارد. استفاده از تصاویر ماهواره ای کلیه این خصوصیات را در تحلیل مناسب وضعیت توسعه منطقه و پایش تغییرات زمانی مصرف آب در اراضی کشاورزی د راختیار کاربران قرار میدهد دراین تحقیق با پردازش تصاویر ماهواره ای NOAA-AVHRR در ماههای مختلف در طول یکسال، روند مصرف اب در زیرحوضه قره سو در زمینهای دیم و آبی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفته است. محاسبه تبخیر تعرق ( ET) که در واقع بیانگر آب مصرفی در یک دشت زراعی است با استفاده از الگوریتم بیلان انرژی ( SEBAL) انجام گرفته است از طرفی میزان تولید محصول در منطقه نیز از تصاویر ماهواره ای استخراج گردید. با استفاده از اطلاعات فوق، کارایی آب ( میزان تولید ماده خشک به ازای اب مصرفی) در اراضی دیم (0.33) و آبی (0.61) و کل حوضه آبریز (0.32) تعیین گردید. محاسبه کارایی آب در اراضی دیم و آبی و کل حوضه آبریز می تواند اطلاعات ارزشمندی از وضعیت موجود مصرف آب در اختیار مدیران و تصمیم گیران قرار دهد. در پایان جهت بدست آوردن تخمینی از دقت نتایج تبخیر تعرق حاصل از الگوریتم بیلان انرژی، همبستگی نتایج تبخیر تعرق بدست امده از RS با اندازه گیری های انجام شده توسط تشتک تبخیر بررسی شده است که نتایج قابل قبولی را در اکثر ایستگاهها نشان داده است.

کلیدواژه ها:

تبخیرتعرق ، شاخص پوشش گیاهی ، الگوریتم بیلان انرژی ، زیرحوضه قره سو