فهم تحول و تطور اسطوره فره ایزدی؛ از عهد ساسانی تا دوران اسلامی

اسطوره فره ایزدی از مهمترین ارکان اندیشه سیاسی ایران باستان و جزو مولفه های اصلی مفهوم شاهی آرمانی بود. این اسطوره، که کارویژه های سیاسی مشروعیت آفرین داشت، رفته رفته دستخوش تحول معنایی شد. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که ساز و کار این تحول معنایی و تطور محتوایی چه بود در این جستار با روش تحلیلی تفهمی مبتنی بر معناکاوی و فهم همدلانه شواهد تاریخی ذیل رهیافت جامعه شناسی تفهمی این موضوع بررسی میشود. در عین حال در چهارچوب مفهومی از نظریه کنش گفتاری آستین و جامعهشناسی کنش معنادار با اتکا بر آرای پیتر وینچ با روش گردآوری داده ها و روش کتابخانهای استفاده شده است. نتیجه آنکه اسطوره فره، که در چهارچوب قواعد فرهنگی عهد ساسانی شامل محتوای کیهان شناسانه، اساطیری، و معانی اجتماعی بود، با فروپاشی ساسانیان با هدف احیای کارویژه های سیاسیاش بازسازی صوری شد؛ در حالی که بسیاری از کارویژه های اجتماعی اش را از دست داد و در نتیجه نبود درک اجتماعی عمیق به لحاظ فرم و محتوا دستخوش دگرگونیها و تطورات گوناگون شد.

کلیدواژه ها:

زبان ، وینچ ، اسطوره فره ، مشروعیت ، شاهی آرمانی ، ساسانیان