تزیینات آجرکاری در دوران پهلوی اول در شهر ارومیه

در هنر معماری دوره پهلوی اول 120، 1299 ش ، هنر آجرکاری شاخص و حایز اهمیت است هنر آجرکاری به عنوان پدیده ای برجسته در تاریخ معماری این سرزمین، دارای اصالت و پیشینه ای غنی است و با گونه های تصویری و تزیینی مختلف، حضور و هویتی دیرینه داشته است در دوره معاصر، همزمان با میراث دارای این اصالت از گذشته، با معماری معاصر جهانی (از نیوکلاسیک تا مدرن) تلاقی داشته که در فرآیند این همنشینی، ترکیب، تلفیق و تاثیرپذیری خود، شکل ها و بیان های تصویری متفاوت و یا تازه ای آفریده که منجر به بروز شکل های جدیدی از تزیینات در معماری معاصر ایران گشته است از جمله این بناها می توان به مدرسه 22 بهمن و ساختمان های اداری شهربانی و شهرداری دوره پهلوی اول در شهرستان ارومیه اشاره کرد که دارای آجرچینی بسیار متنوع و رگ چینی های آجری قابل توجهی است یکی از خصوصیات تزیینات آجری ساختمان ها در این شهر، کاربرد انواع نقوش الهام گرفته از عناصر طبیعی یا مصنوعی با خطوط منحنی شکل است که با ویژگی های ف یزیکی و هندسی آجر چندان تطابق و سازگاری ندارد اما در این نوع تزیینات آجری، آجرها را به شکل های دلخواه تراش داده و مورد استفاده قرار داده اند. مساله پژوهش حاضر آشکار می کند که تاکنون درباره ی تزیینات آجری بنای تاریخی شهر ارومیه هیچ گونه بررسی جدی صورت نگرفته است. بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی و تحلیل نقش مایه های نقوش اجرپینی بناهای معتبر در قطب فرهنگی شمال غرب کشور است یافته های این مقاله آشکار می کند که نقوش آجرچینی این بناها برگرفته از هنر آجرکاری دوره پهلوی اول است شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و نمونه های تصویری از عکاسی بناها بدست آمده است روش پژوهش توصیفی تحلیلی و در مواردی تطبیقی است.

کلیدواژه ها:

تزیینات ، نقوش آجرکاری ، دوره پهلوی اول ، ارومیه