مرور ادبیات متغیرهای اثرگذار بر انتخاب مقصد و انواع مدل های مورد استفاده

سفر پدیده ای مشتق یافته از عوامل اقتصادی – اجتماعی و فرهنگی جامعه است. با رشد جمعیت و در نتیجه افزایش فعالیت ها میزان سفر به گونه ای فزاینده در سطح جوامع رشد یافته و باعث ایجاد مشکلات متعددی می گردد. اگر سفر همچون یک کالای غیرفیزیکی در نظر گرفته شود، می توان گفت مانند هر کالای دیگر برای آن تقاضا و عرضه ای وجوددارد. چون تحلیل صحیح این دو عامل متضمن شناخت پدیده سفر و در نتیجه دقت در برنامه ریزی است، پژوهشگران به بررسی دقیق آنها پرداخته و به کمک مدل سازی سعی در شبیه سازی این دو عامل نموده اند. برآورد تقاضای سفر به شیوه سنتی دارای چهار مرحله ایجاد سفر، توزیع سفر، سهم وسیله و تخصیص مسیر است. می توان از مدل های توزیع سفر بهعنوان ضعف بزرگ فرآیند چهار مرحلهای تحلیل تقاضا نام برد، چرا که ارتباط بین مبدا-مقصد پیچیده بوده و لازم است پارامترهای رفتاری مسافران به همراه ویژگی های مبدا-مقصد در فرآیند مدلسازی لحاظ شوند که به علت ماهیت همفزونی مدل های سنتی توزیع سفر مانند مدل فراتر و جاذبه امکان در نظر گرفتن ویژگی های رفتاری مسافران در این مدل ها وجودندارد. برآورد ترجیحات افراد در انتخاب مقصد سفر فاکتوری بحرانی برای تعیین و توسعه کاربری زمین است. تاثیر ویژگی های مقاصد مانند دسترسی به شبکه حمل ونقل، سطح سرویس، اشتغال، شرایط اقلیمی و کاربری زمین به منظور ساخت مدل های با هدف پیش بینی و اثرسنجی متغیرهای مختلف در پژوهش های متعدد موردتوجه قرار گرفته است. در اینمطالعه به بررسی مدل های پیشین انتخاب مقصد ضمن توجه ویژه به متغیرهای مورد استفاده در این مدل ها پرداخته شده است. نوع تعریف متغیر وابسته که عمدتا به شکل گسسته بوده و متغیرهای اثرگذار دسترسی و کاربری زمین بر انتخاب مقصد که با تعاریف مختلف در مدل های انتخاب مقصد استفاده شده اند به تفصیل بررسی شده است.

کلیدواژه ها:

انتخاب مقصد ، انتخاب گسسته ، توزیع سفر ، مدل چهار مرحله ای