تحلیل جایگاه و نقش نمادین اسطوره الهه باروری در همراهی با ایزد نباتی در اساطیر ایران (با تکیه بر شاهنامه فردوسی)

اسطوره باروری و نوزایی از جمله اسطوره هایی است که به صورت بنیادین در اساطیر ملل مختلف تکرار شده است. اسطوره باروری روایتی از الهه باروی و همراهی و عشق او به ایزد نباتی است که به نوعی موجب مرگ ونوزایی (رستاخیز) این ایزد می شود. می توان گفت اسطوره باروری توجیهی برای مردمان نخستین در مورد فصل بهار و پژمردگی و مرگ در زمستان و در نهایت رستاخیز است که به اشکال مختلف در اساطیر و حماسه ها نمود یافته است. شاهنامه نیز از جمله بزرگ ترین حماسه های جهان است که اسطوره ها به صورت های گوناگون در آن بروز و ظهور یافته اند. در این جستار هدف نشان دادن نقش الهه های باروری در اساطیر ایران و به خصوص در شاهنامه این اثر سترگ اسطوره ای، حماسی ایران است که با رویکرد نمادگرایانه و به شیوه توصیفی- تحلیلی بر آن است تا به این سوال پاسخ دهد که جایگاه و نمود الهه های باروری در اساطیر ایران و شاهنامه به چه شکلی است و چه استراکاتی با هم دارند در اینجا می توان دریافت این الهه ها نقش عمده ای در همراهی با ایزدان نباتی دارند که در شاهنامه به شکل شاهان و پهلوانان (فریدون، سیاوش و اسفندیار) نمود یافته اند. در واقع این الهه ها به صورت مادر، همسر و خواهر تکمیل کننده کار ایزدان نباتی و به نوعی ادامه دهنده راه آنان بوده و رستاخیز نباتی را ایجاد می کنند.

کلیدواژه ها:

ایزد (خدای) نباتی ، اسطوره الهه باروری ، حماسه ، شاهنامه ، رستاخیز نباتی