سیر تحولات ساختاری و عملکردی محلات مسکونی نمونه موردی محله نیاوران در شهر تهران

محله ها کوچکترین واحد کالبدی و اجتماعی در بدنه شهرها به شمار میروند. در واقع این محلات با تمامی ویژگیها، در طول تاریخ پیدایش خود سبب ایجاد پیوند، میان زندگی فردی با زندگی شهرنشینی و اجتماعی میشدند. از این رو با شناخت تحولات و تغییرات ایجاد شده در ساختار محلات ایرانی و غیر ایرانی، میتوان تحولات مثبت ایجاد شده را استخراج کرده و در بدنه شهرها به آن پرداخته شود. توجه به این تحولات بالاخص در دوران کنونی با توجه به گسترش شتابان شهرها و همچنین تبعات زندگی ماشینی و بهره وری از تکنولوژی و تاثیرات آن بر زندگی فردی و اجتماعی میتواند ما را از گسست نظام تعاملی میان انسان و محیط رهایی بخشیده و با نگرش مدیریت شهری و باززنده سازی قدرت عملکردی محلات به پویایی شهرها کمک شایانی نمود. این مقاله بر آن است که با شیوه ای کیفی و از طریق نگرشی توصیفی و تحلیلی با مرور پیشینه نظام محلهای در ایران و دیگر کشورها و علل شکل گیری آن، سیر تحولات صورت گرفته در محله های شهری را بررسی نماید. در این بررسی گسترش شهرنشینی و همچنین میزان تاثیرات صورت گرفته در آن که سبب بیشتر شدن مهاجرت به شهرها شده است. در کنار تغییرات ایجاد شده در ساختار شهرها به سبب تردد وسایل نقلیه و جایگاه اثرگذار تکنولوژی بالاخص در شکل گیری ارتباطات و تعاملات میان انسانها سبب تغییرات عمیقی در آنها شده است. از سویی دیگر نگاه سرمایه داری ایجاد شده در جوامع و توجه به آن سبب عدم توجه به ارزشهای اجتماعی و محیطی شده که در این بررسی مورد توجه قرار گرفته است

کلیدواژه ها:

محله های شهری ، نظام محله ای ، واحد همسایگی ، تحولات ساختاری ، محیط رفتاری ، اجتماع محلی