لزوم وضع قانون جداگانه و مجزا برای کودکان با بهره گیری از تعالیم اسلامی

در بین گروه های جوامع بشری ،کودکان در زمره آسیب پذیرترین ،محتاج ترین و بی دفاع ترین گروه از لحاظ مادی ، معنوی و روانی قرار میگیرند آیا قوانین موجود برای حمایت از حقوق ایشان کارآمد است، با توجه به اینکه قانونگذار ایران اهمیت چندانی برای این گروه سنی قایل نگردیده است و قوانین وضع شده در خصوص این گروه در لابه لای قوانین دیگر یافت میگردد ،بدیهی است همانگونه که در امور تجاری برای هر بخش از مراودات همچون چک،سفته و بورس در هر بازه زمانی قوانین و مقرراتی خاص وضع میگردد تا علاوه بر به روز بودن حقی تضییع نگردد و ضمانت اجرایی خاص نیز برای آن لحاظ میشود ، لذا از این رو که گروه سنی کودکان یکی از پرجمعیت ترین گروه های جامعه میباشد ضروری مینماید که حقوقدانان و اندیشمندان جایگاهی ویژه را در مباحث حقوقی و قوانین با ضمانت اجرای خاص برای این گروه تعریف نمایند،با توجه به اینکه دین مبین اسلام کاملترین دین در میان ادیان میباشد ، شارع مقدس و همچنین پیامبر اکرم (ص) و ایمه طاهرین توجه ویژه ای را در این خصوص داشته اند و امروزه میطلبد تا حقوقدانان و واضعان قوانین با بهره گیری از فرامین و فرمایشات معصومین علیهم السلام در بخشی جداگانه و مجزا ، صرفا در این جهت اقدام نمایند ، چرا که از لحظه انعقاد نطفه و دوره جنینی ، زمان تولد ، دوران نوازدی و نوباوگی و نوجوانی تا زمان بلوغ کودک از همه جهات نیازمند و محتاج کمک دیگران میباشد و چه بسا خردسال و نوجوان تحت تاثیر محیط پیرامون خود یا مورد آزار و بزه دیدگی قرار گیرد و یا اینکه مرتکب جرایمی گردد که وضع قوانین جداگانه و مجزا برای بررسی هر مرحله از عمر کودک امری ضروری و لازم است،از این جهت که به حقوق کودک در اسلام ، در شماری از آیات قرآن و بسیاری از احادیث معصومین علیهم السلام، به صراحت یا اشارت، توجه شده است و میتوان به قطع اعلام نمود که اولین مکتب و دین آسمانی که انسان شناسی را از دوران جنینی و انعقاد نطفه تا لحظه مرگ مورد توجه قرار داده است مکتب اسلام است و برای هر مرحله از دوره جنینی تا تولد و همچنین تا بلوغ و کهنسالی حقوق و قوانین خاصی را چه از لحاظ حقوق مدنی و ضمانتی و چه از لحاظ مجازات تعریف نموده است،در روایات به حقوق فرزندان توصیه های فراوانی شده است تا آنجا که در رساله حقوق امام زین العابدین (ع) مواردی را بعنوان حق الولد به برشمرده اند و بخشی از این حقوق را با عنوان حق الصغیر بیان فرموده اند، جدای از آن در مجموعه توصیه ها و احکام شریعت، به موضوع خانواده توجه ویژه شده و به منظور استحکام و استمرار این نهاد ، با بیان ساختاری خاص، روابط میان اعضا تعریف و تنظیم شده است،اگر چه همه این دستورات، جنبه حقوقی ندارند، و به لحاظ ماهیت و ظرافت موضوع، دستورالعمل هایی اخلاقی اند لیکن به خوبی نشان دهنده این جهت گیری است که اهم حقوق کودک در خانواده وجود دارد و جایگاه خانواده و اهمیت حفظ هویت آن، سبب شده که حمایت از حقوق کودکان، بیشتر در چهارچوب خانواده، مطرح شود و در نتیجه، مجموعه حقوق کودکان با حقوق فرزندان دارای اشتراکات فراوانی است و میتوان گفت که در هم تنیده است،در مباحث فقهی و آرای فقهای جهان اسلام، حقوقی برای کودکان به رسمیت شناخته شده که عمدتا بر پایه آیات و احادیث است ، متاسفانه در منابع جامع فقهی، بابی مستقل به حقوق کودک اختصاص نیافته بلکه حقوق مختلف او به تناسب موضوعات فقهی ، در ابواب گوناگون آن آمده و احکام هر یک به دقت تحلیل و بیان شده است،در عصر حاضر ضروری است که با بررسی و مطالعه منابع فقهی و بهره گیری از آیات و احادیث و آراء ، نظریات و تحلیلهای فقهای عامه و خاصه همانند قوانین مدنی ، تجارت و مجازات ، قانونی به نام قانون کودک تدوین گردد که حقوق مسلم کودک در آن بیان گردد و دستورالعملهای اخلاقی اسلام در رابطه با کودک نیز در زمره اخلاق حسنه قانونی در آن گنجانده شود تا راه تضییع حق و سوء استفاده از این قشر بی پناه بسته گردد.

کلیدواژه ها:

قانون کودکان ، اسلام و کودک ، روایات درباره حقوق کودک ، حقوق صغیر ، حق الولد