بررسی ابعاد مختلف استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش علوم پزشکی

مقدمه: در عصر حاضر که دانشگاه ها با کمبود بودجه آموزشی، افزایش تعداد دانشجویان، نیازهای آموزشی متنوع و جدید روبرو می باشند، استفاده از آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)، یکی از راه حل های پیشنهادی می باشد. در این مطالعه به بررسی ابعاد مختلف استفاده از فاوا در امر آموزش در علوم پزشکی پرداخته شده است.روش کار: در این تحقیق که به روش مروری انجام شده است، مطالب مرتبط با ابعاد مختلف استفاده از فاوا در امر آموزش در علوم پزشکی با کلید واژه های همچون مزایا و چالش های آموزش از راه دور، آموزش الکترونیک، فناوری اطلاعات در آموزش عالی، آموزش علوم پزشکی، اثر بخشی آموزش از راه دور در علوم پزشکی و ترکیب این واژه ها، از طریق جستجو در سایت ها و پایگاه های علمی مانندweb of sciences, google scholar, pubmed ,… و کتب و مجلات داخلی و خارجی معتبر به دو زبان فارسی و انگلیسی از ابتدای سال 2000 تا کنون جستجو و بررسی گردیدند. در نتیجه جستجوی اولیه حدود 65 مقاله یافت شد که پس از مطالعه چکیده مقالات از بین آن ها 43 مقاله مرتبط انتخاب شد و از این بین نیز حدود 23 مقاله به علت داشتن ارتباط بیشتر با موضوع مورد بررسی و دسترسی به فایل کامل مقالات مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: آموزش های مبتنی بر فاوا دارای شش ویژگی مشترک مثبت هستند: حضور از راه دور فراگیران، انعطاف پذیری، تعامل بیشتر فراگیران و مدرس، امکان یادگیری فعال و دریافت بازخورد آنی، امکان همکاری بیشتر و ایجاد انگیزش. البته استفاده از این روش آموزش در علوم پزشکی با چالش هایی نیز همراه است از جمله لزوم ایجاد بستر سخت افزاری و نرم افزاری مناسب در دانشگاه ها و بیمارستان ها، تدوین محتوای آموزشی متناسب با گروه هدف، سواد اطلاعاتی فراگیران و مدرسین، نوع رسانه آموزشی، حفظ امنیت و محرمانگی اطلاعات افراد و بیماران، بروزرسانی مداوم محتوای آموزشی و ارزیابی اثربخشی این روش یادگیری در فراگیران. نتیجه گیری: طبق یافته ها استفاده از فاوا در آموزش علوم پزشکی روش های یادگیری را بهبود بخشیده و باعث غلبه بر ساختار انعطاف ناپذیر سازمان های آموزشی می شود، اما تصمیم گیری مدبرانه استفاده از این فناوری ها در آموزش علوم پزشکی نیازمند برنامه ریزی در خصوص چالش هایی همچون زیرساخت فنی و سواد اطلاعاتی فراگیران و امنیت اطلاعات و انجام ارزیابی های دوره ای و تحقیقات کیفی در زمینه اثربخشی این روش می باشد.

کلیدواژه ها:

فناوری اطلاعات و ارتباطات ، آموزش ، علوم پزشکی