کنترل سیلاب در آبراهه های فرعی در مناطق مسکونی و مطالعه موردی برروی نهر طاق بستان در محدوده شهر کرمانشاه

در آبراهه هائی که شاخه فرعی به آن متصل م یگردد بروز سیلاب در شاخه اصلی باعث ورود سیلاب به شاخه فرعی و پخش سیلاب در اراضی و نواحی اطراف آن می شود، اجرای دیوارهای سیل بند در شاخه اصلی با وجود شاخه های فرعی، کاربرد روشی را اقتضاء می نماید که از ورود سیلاببه شاخه فرعی جلوگیری نماید. استفاده از دیوارهای سیل بند در شاخه های فرعی در نواحی مسکونی ضمن منظر نامطلوب، زهکشی اراضی اطراف را مشکل م ینماید. روشی که در کشور ژاپن بکار برده شده انسداد شاخه فرعی و استفاده از ایستگاه پمپاژ با سیستم بر قرسانی مستقل برای تخلیه دبی شاخه فرعی در زمان وقوع سیلاب در شاخه اصلی می باشد، این روش ضمن خطرپذیری در بهره برداری برای مواقع اضطراری، هزینه اولیه زیادی را نیاز دارد. روشی که در این مقاله به آن پرداخته و در نهرطا قبستان در محل الحاق آن با رودخانه قره سو در شهر کرمانشاه مورد استفاده قرار گرفته، تخلیه سیلاب در نواحی بالادست شاخه فرعی توسط مجرای تحت فشار به رودخانه و ذخیره سازی سیلاب مازاد، در حوضچه ای در محل الحاق شاخه فرعی به اصلی م یباشد. در محل الحاق دریچه های یکطرفه تعادلی تعبیه شده است که علی رغم ابعاد بزرگ در حد چندین متر، افت انرژی آن جهت باز و بسته شدن ناچیز است. عملکرد این دریچه بدین صورت است که با بالارفتن عمق آب در شاخه اصلی نسبت به شاخه فرعی، دریچه یکطرفه بسته و دبی شاخه فرعی در حوضچه تاخیری ذخیره می گردد، به محض کاهش عمق آب در شاخه اصلی، دریچه باز و آب انباشت شده به آن تخلیه می گردد. در این مقاله جزئیات این روش کنترل سیلاب در شاخه های فرعی و جزئیات دریچه ابداعی نیز ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

کنترل سیلاب ، دیوار سیل بند ، حوضچه تاخیری ، دریچه یکطرفه