بررسی رگه های نوستالژی در قصاید خاقانی ازمنظر روان شناسی

این پژوهشی به بررسی رگه های نوستالژیک در شعرخاقانی؛ شاعر شهیر قرن ششم پرداخته است. نوستالژی واژهای است از زبان یونانی که به دیگر زبان ها و فرهنگ ها راه پیدا کرده است. این واژه از دو جزء nostos به معنی بازگشت به خانه و جزء دیگر algia که به معنی درد است تشکیل یافته و در زبان یونانی به معنی دلتنگی شدید دوری از زادگاه است. واژه ی نوستالژی درکتب علمی وادبی قدیمی نیامده است؛ اولین بار در سال های پایانی قرن هفدهم میلادی در اروپا در حوزه پزشکی و روانکاوی کاربرد یافت وکمکم وارد متون فلسفی آن عصر شد و سپس درآرا، اندیشه ها وآثار فلاسفه تکرار گردید وآنگاه مسافرجهان پر رمز و راز ادبیات شد. به محض ورودش به حوزه ی ادبیات در آثار نویسندگان مکتب رمانتیک در قرن هیجدهم کاربرد فراوانی یافت و امروزه در حوزه ی نقد ادبی و هنری واژهای کلیدی وشاخص است. اینک در این جستار سعی شده است که ضمن ارایهی تعریف و ریشهشناسی واژهی مذکور و بررسی انواع آن، جهت تکمیل مقدمه ی بحث به بازتاب این رویکرد در پهنه ی ادب فارسی به اختصار اشاره شود و سپس بررسی این رویکرد را در جهان ذهنی، روحی واحساسی خاقانی - شاعر بسیارحساس، زودرنج، شکواییه گو، سوگوار وناراضی قرن ششم - بر اساس اشعارش مورد کاوش وتحلیل قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

نوستالژی ، غم غربت ، حسرت گذشته ها ، خاقانی شروانی ، اشعار قرن ششم