تعیین شماره منحنی از رویدادهای بارش و رواناب و تغییرات آن با مولفه های بارش در یک حوضه آبخیز جنگلی

روش شماره منحنی سرویس حفاظت خاک آمریکا SCS-CN یکی از روش هایی است که به طور گسترده در برآورد ارتفاع رواناب از داده های بارش استفاده میشود. شماره منحنی هر حوضه نشانگر رفتار هیدرولوژیکی و توان تولید رواناب حوضه در مواقع بارندگی می باشد. هدف از این پژوهش محاسبه مقدار شماره منحنی از رویدادهای مشاهداتی بارش و رواناب در فصول مختلف و تحلیل ارتباط آن با مولفه های بارش در حوضه آبخیز جعفرآباد استان گلستان است. در این پژوهش ابتدا مقادیر شماره منحنی 43 رویداد ثبت شده همزمان بارش و رواناب با استفاده از مدل SCS-CN محاسبه شده و بعد از تفکیک فصلی رویدادها، معنیداری تفاوت مقادیر شماره منحنی در فصول مختلف با آزمون ANOVA مورد تحلیل قرار گرفت. همچنین برای تجزیه و تحلیل ارتباط تغییرات شماره منحنی با مولفههای بارش در مدل SCS-CN از نمودارهای سه متغیره در نرمافزار Surfer استفاده شد. نتایج نشان داد که میانگین مقادیر شماره منحنی در فصل های تابستان و زمستان حدود 60 و در فصل های بهار و پاییز به ترتیب 50 و 56 میباشد. با برقراری ارتباط بین شماره منحنی با خصوصیات بارش در نمودارهای سه متغیره، مقدار بالای شماره منحنی در بارش هایی با شدت بیشتر از 10 میلی متر در ساعت و مقدار بیش از 40 میلیمتر برآورد شد. همچنین در رخدادهایی با ضریب رواناب 80 - 40 درصد، مقدار شماره منحنی برآورد شده بالای 70 بود.

کلیدواژه ها:

شماره منحنی ، روش SCS-CN ، خصوصیات رگبار ، ضریب رواناب ، مدل نمودار سه متغیره ، حوضه آبخیز جعفرآباد