نماد شناسی نقوش گیاهی در قالی های دستبافت خشتی منطقه چالشتر چهارمحال بختیاری

نماد انواع گل و بوته و درخت در هنرهای ایران، از جمله نقش مایه هایی است که تکرار و مداومت آن ذهن بسیاری از هنرمندان را در خلق آثار مختلف هنری به خود مشغول داشته است. لذا مساله این پژوهش مبتنی بر این موضوع است که قالی خشتی چالشتر به عنوان هنر سنتی و صنایع دست بوم قوم بزرگ بختیاری، در استان چهار محال بختیاری شامل شاخصه هایی ویژه و نمادین است. این شاخصه ها نظیر نقش مختص، تنوع تصویری نقش مایه درخت و گل، فراتر از جنبه های تزیینی صرف، جنبه نمادین را نیز در بر می گیرند. شناخت و آگاهی یافتن از حضور نقش مایه گیاهان در قالی های خشتی چالشتر به نوعی دست یابی به تاریخ پر رمز و راز معانی و نشانه های نمادین در ایران است. هدف از این نوشتار، بررسی ارتباط حاکم در حیطه نقوش و طرح های موجود در قالی چالشتر و ریشه یابی مفاهیم نمادین این نقوش در آثار تاریخی ایران است. نوشتار حاضر پاسخی است به این سوال : وجود مفاهیم نمادین در قالی خشتی چالشتر با نقش مایه های گیاهی از کجا منشا می گیرد با مطالعه ی ریشه شناسی در حوزه تاریخ ایران می توان به این نتیجه رسید که نقش های دست بافته ها در قالی های این منطقه با وجود آنکه شاخصه های محلی و قومی را با خود به همراه دارند اما برگرفته از ریشه ها و مفاهیم نمادین و عمیق، از آداب و آیین های باستانی نیز هستند. این پژوهش تلاش دارد تا با روش تحقیق تاریخی توصیفی و شیوه گردآوری کتابخانه ای میدانی به پاسخ پرسش مطرح شده دست یابد.

کلیدواژه ها:

نماد ، نشانه ، نقش مایه گیاهی ، قالی خشتی ، چالشتر