کنکاش گزاره های مقاومت برپایه تطبیق سروده های نصراالله مردانی و مظفر النواب

در پس گونه های ادبی گوناگون، تصویر هم آوایی و ایستایی یک ملت در برابر استعمار خارجی و استبداد داخلی، جلوه ای شفاف از ادبیات را به عرصه هنربرای زندگی وارد کرده و ادبیات مقاومت را به ارمغان آورده است. مقاله حاضر که به شیوه استقرایی-استنتاجی گردآمده است، به تطبیق گزاره ها و شاخص های ادبیات پایداری در سروده های دو تن از شاعران مبارز و نام آشنای ادبیات فارسی و عربی معاصر؛ نصراالله مردانی و مظفرالنواب پرداخته است. از میان نتایج جستار پیشرو، باید به نگاه مشترک و حالات شعری و شعوری یکسان دو شاعر یادشده در گزاره های ادب پایداری مورد بررسی همچون: وطن، تقویت روحیه ایستادگی، شهید و شهادت، وصف دشمن و فراخوانی شخصیت امام حسین(ع) اشاره و به یکسانی فرم و محتوای شعر پایداری درسروده های آنها اذعان کرد. دیگر آنکه، مردانی با استفاده از فلش بک، به گذشته پرشور وطن خود افتخار میکند و مظفر النواب نیز موضوع وطن را به دو صورت بررسی کرده است: وطن در معنای اصلی خود یا همان میهن شاعر که نگاه مشترک وی با مردانی است و دیگری وطن به معنای قومیت عربی و دربرگرفتن روح فرا ملی عربی است. مردانی برای تقویت روحیه ایستادگی و مقاومت، از واج آرایی و مراعات نظیر در شعرش بهره برده است تا شور حماسی را در مخاطب فزونی بخشد و النواب نیز با به کارگیری تکنیک آیرونی، نخست دشمن را ناچیز و بی اصل و نسب شناخته است و سپس ملت را به دفاع و مبارزه از سرزمین و آرمان های خود فرامیخواند. مردانی در وصف دشمن از پارادوکس و تصاویر استعاری استفاده کرده است و شاعر عرب نیز در همین راستا از هجو صریح سود جسته است. تفاوت این دو در این گزاره مقاومت این است که شاعر ایرانی به وصف دشمن خارجی پرداخته و حال آنکه سروده های شاعر عراقی مالامال از هجو سران عرب، به ویژه حاکمان سعودی است. کاربست فراخوانی روح آزادگی و مقاومت امام حسین(ع) نیز از دیگر اشتراکات فکری و شعری نصراالله مردانی و مظفر النواب است.

کلیدواژه ها:

ادبیات مقاومت ، گزاره های شعر پایداری ، نصراالله مردانی ، مظفر النواب