مدیریت بهره وری مالی در شرکت گاز استان هرمزگان

مساله ی بهره وری از دیرباز مورد توجه محققان و صنعتگران بوده است و در سالیان ا یر، درباره ی ضرورت و اهمیت اندازه گیری آن کتاب ها و مقالات متعددی نوشته شده است. روش ها و شاخص های مختلفی برای سنجش و ارزیابی بهره وری وجود دارد که می توان در سطوح مختلف بین المللی، ملی، صنعت و سازمان از این روش ها و شاخص ها استفاده نمود. در این مطالعه تلاش شده، شاخص های بهره وری در شرکت گاز استان هرمزگان در دوره ی فعالیت سازمان محاسبه گردد. شاخص های محاسبه شده در این پژوهش، بهره وری نیروی کار، سرمایه مواد، انرژی و کل عوامل تولید TFP بوده است. برای محاسبه ی شاخص بهره وری کل عوامل تولید از تابع تولید کاب - داگلاس استفاده شده است پس از انجام محاسبه سهم نیروی کار و سرمایه در بهره وری کل عوامل به ترتیب 8 درصد و 92 درصد بدست آمد. که با توجه به سرمایه محور بودن فعالیت های سازمان این اختلاف قابل پیش بینی بوده است در این مطالعه علاوه بر تعریف ریاضی محاسبات بهره وری در شرکت های گاز اسانی و نحوه ی استخراج اطلاعات، مدل ریاضی سهم بهره وری در رشد اقتصادی شرکت و نحوه ی بهبود بهره وری کل عوامل نیز ارایه شده است. نتایج محاسبات نشان داد، شاخص بهره وری نیروی کار از یک روند افزایش پیروی می کند. که عمده دلیل آن افزایش مهارت و تجربه ی کارکنان در گذر زمان بوده است شاخص بهره وری سرمایه و مواد در دوره ی فعالیت شرکت تغییرات زیادی راتجربه نکرده اند. بگونه ای که بهره وری سرمایه همواره حدود 1 (یک) و بهره وری مواد حدود 5/1 در نوسان بوده اند. به عبارتی دیگر شاخص بهره وری سرمایه نشان داد که به ازای هر واحد سرمایه تقریبا معادل یک واحد ارزش افزوده ایجاد شده و شاخص بهره وری مواد نیز بیانگر این مطلب بود که هر واحد هزینه ای مواد مصرفی (مواد مستقیم) تقریبا 1/5 واحد ارزش افزوده بوجود اورده است که به دلیل نوع فعالیت سازمان این مطلب قابل پیش بینی بود. اما شاخص بهره وری انرژی دارای نوسانات زیادی بوده و در مجموع روندی نزولی داشته است. که دلیل آن گسترش شرکت و توسعه ی فعالیت های سازمان همچنین افزایش مصرف انرژی با توجه به افزایش تعداد نواحی ارزیابی گردیده است. فلذا با عنایت به افزایش تعداد نواحی، طبیعتا افزایش مصرف انرژی نیز امری عادی بوده و به منظور نتیجه گیری صحیح از روند بهره وری انرژی محاسبات فروش می بایست در دوران ثبات فعالیت و شرایطی که توسعه ی نواحی متوقف گردیده انجام شود. یا نواحی اضافه شده از محاسبات خارج گردد. شاخص بهره وری کل عوامل نیز با شیبی ملایم در حال افزایش بوده و پیش بینی می شود در سال های آتی نیز ادامه داشته باشد. در مجموع توجه به ارتقای سطح تعالی درآمد شرکت از طریق افزایش بهره وری راهکاری کلیدی جهت پیشرفت و توسعه ی سازمان خواهد شد.

کلیدواژه ها:

بهره وری ، بهره وری کل عوامل TFP ، چرخه ی مدیریت بهره وری ، شرکت گاز استان هرمزگان