بررسی کالبدی الگوهای فضایی معماری بناهای مسکونی اصفهان در دوره ی صفویه

در اصفهان خانه های زیادی با الگو و شاخصه های بی نظیر تاریخی وجود دارد. بررسی ها نشان می دهد که تاکنون با وجود متنوع بودن و نقش موثر آن ها در زندگی و ویژگی های خاص منحصر به فرد در طراحی داخلی و خارجی آنها مطالعاتی انجام نگرفته است. اما به دلیل نمونه های تاریخی و گرانبها از دوره های مختلف تاریخی در معرض تخریب قرار گرفتن و معماری آن ها از نظر داخلی و خارجی به واسطه تغییر سبک زندگی و فرهنگ مردم و هم چنین مهاجرت ها و به طور کلی نبودن جذابیت بصری و عملکردی خاص برای زندگی بشر امروز بررسی این خانه ها از جنبه های عملکردی و فرمی و فکری ضروری است. بیشتر خانه های تاریخی در این شهر، قاجاری و صفوی می باشند که بیشتر به طراحی داخلی و خارجی گونه شناسی کهن الگوهای فضایی معماری خانه های صفویه بررسی می شود. در بررسی های به دست آمده خانه های مسکونی اصفهان به دلیل آب و هوای گرم و خشک درونگرا هستند و این خانه ها بر اساس ویژگی های فضای معماری و سازه ای به چند دسته تقسیم بندی می شوند. واژه الگو امروزه کاربرد وسیعی در زبان فارسی داشته و در حوزه های مختلف از جمله معماری ایران تعاریف و کاربرد های خاص خود را دارد. توجه به مفهوم الگو و مفاهیم مرتبط با آن به این خاطر است که دغدغه ایجاد کیفیت مطلوب در فضای معماری به عنوان یکی از اصلی ترین اهداف معماران و پژوهشگران این عرصه، توجه آنان را به مفاهیم و شیوه هایی جلب کرده که اصل آنها با اتکا بر تجربیات بشری و تسلسل هویتی دستاوردهای انسان با نسل های پیشین و پیش دانسته های انسان بنیان نهاده شده است. توجه به مفهوم الگو و مفاهیم مرتبط با آن به این خاطر است که دغدغه ایجاد کیفیت مطلوب در فضای معماری به عنوان یکی از اصلی ترین اهداف معماران و پژوهشگران این عرصه، توجه آنان را به مفاهیم و شیوه هایی جلب کرده که اصل آنها با اتکا بر تجربیات بشری و تسلسل هویتی دستاوردهای انسان با نسل های پیشین و پیش دانسته های انسان بنیان نهاده شده است.

کلیدواژه ها:

صفویه ، الگوهای فضایی معماری ، خانه مسکونی ، اصفهان