توانمندسازی منابع انسانی، مفاهیم، نظریه ها و کاربردها

سرعت تحولات اقتصادی، اجتماعی و فناوری، جهانی شدن و افزایش رقابت در دهه های اخیر سازمانها را با چالش های جدیدی مواجه ساخته است. سازمانهای امروز برای حفظ و بقای خود در این محیط متحول و رقابتی باید به تغییرات عمیق و همه جانبه در دیدگاهها، ماموریتها و برنامه های خود پرداخته و بتوانند با موفقیت به الزامات ناشی از این تحولات پاسخ دهند. در این میان با توجه به اهمیت ارتقای کارایی و اثربخشی سازمانها در دنیای امروزی و لزوم توجه روزافزون سازمان ها به ارتقای خلاقیت و نوآوری کارکنان که باعث ایجاد ارزش افزوده و بهبود بهره وری سازمانها مب شود، سبب گردیده که در اغلب کشورهای توسعه یافته این وفاق ملی شکل گیرد که معضل کاهش کارایی و اثربخشی سازمانی و شکوفایی خلاقیت و نوآوری کارکنان از طریق به کارگیری رویکردها و برنامه های توانمندسازی میسر است. به نظر بسیاری از صاحبنظران، توانمندسازی کارکنان سازه اساسی برای تبیین کارایی و اثربخشی سازمانی و عامل ضروری در جهت بالا بردن خلاقیت و نوآوری کارکنان و ابزاری کارآمد در کمک به کارکنان در جهت ایفای بهینه نقش ها و مسئولیتهای خود درجهت کالا و ارائه خدمت با کیفیت بالاتر که منجر به رضایت مشتری می شود، می باشد. با توجه به اینکه موضوع توانمندسازی در کشور ما موضوع جوان است، در این مقاله تلاش می شود تا با بررسی مفاهیم و نظریه های توانمندسازی به تبیین توانمندسازی کمک می کند. بدین منظور مقاله حاضر در چهاربخش ارائه می گردد: 1- مفهوم شناسی و رویکردهای توانمندسازی 2- قدرت و توانمندسازی 3- فرایند توانمندسازی 4- راهکارهای ارتقای توانمندسازی کارکنان در بخش اول ابتدا تعاریف و رویکردهای توانمندسازی و مفاهیم مرتبط با آن بیان می گردد در بخش دوم رویکردهای قدرت و توانمندسازی مورد بررسی قرار می گیرد. سپس با مروری مختصر بر الگوهای توانمندسازی الگوی توانمندسازی کانگر و کاننگو ارائه می گردد و در پایان راهکارهای متناسب به منظور توسعه توانمندسازی در سازمانها ارائه می گردد.

کلیدواژه ها:

توانمندسازی ، تئوریهای توانمندسازی ، رویکردهای توانمندسازی ، قدرت ، خودکارامدی ، فرایند توانمندسازی