ارزیابی کیفیت فضاهای بازی کودکان در ساختمان های تجاری شهر تهران

افزایش بهره وری اقتصادی همواره عاملی مهم در پایداری مراکز تجاری بوده است. این مهم، در ارتباط تنگاتنگ با رضایت مشتری است. بنابراین تامین طیف وسیعی از نیازهای مشتریان یکی از روش های افزایش بهره وری اقتصادی است. حاصل این رویکرد در حوزه کودکان، ایجاد فضای بازی برای بچه ها در مراکز تجاری است. حال این سوالات مطرح می گردد که گونه های طراحی فضاهای بازی کودکان در مراکز تجاری کدامند و در هر گونه میزان انطباق محیط های موجود با نیازهای کودکان چگونه است در گام نخست 16 مولفه محیط های دوست داشتنی برای کودکان در قالب سه عامل ادراکی، کالبدی و شیوه های بهره برداری تبیین شدند. سپس با مطالعه اسناد معماری و برداشت میدانی، ویژگی های 7 شهربازی در مجتمع های تجاری شهر تهران ارزیابی شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که سه گونه فضای بازی کوچک، متوسط و بزرگ مقیاس قابل شناسایی است. گونه بزرگ مقیاس با میانگین 2.5812 از گونه های دیگردر وضعیت بهتری قرار دارد. فارغ از نوع گونه، عدم توجه به ارتباط با طبیعت به عنوان یکی از نیازهای اساسی کودکان مورد بی توجهی قرار گرفته است. شهربازی ها فاقد روابط فضایی و خوانایی منطبق با شرایط ادراکی، جسمانی و ارزشی کودکان هستند. همچنین بهره گیری از رویکرد تجهیزات محور، مجالی را برای طراحی فضای کودک- محور نگذاشته است. بطور کلی سهم مولفه های کالبدی 32%، ادراکی 13% و شیوه های بهره برداری 55% از کل بدست آمد. در واقع سیاست های مدیران و برنامه ریزان مجتمع های تجاری کمتر معطوف به کیفیت محیط و شرایط ادراکی کودکان است، و عمدتا به شیوه های بهره برداری سودآور از طریق توسعه بازی های تجهیزات محور گرایش دارند. پیشنهادات معمارانه تحقیق می تواند منجر به تغییر در نگرش به کودکان و افزایش بهره وری اقتصادی حاصل از طراحی محیط های بازی کودکان در مراکز تجاری شود.

کلیدواژه ها:

کیفیت محیط ، گونه بندی ، بازی کودکان ، ساختمان تجاری ، تجهیزات محور