ارزیابی اثر بارش بر نوسانات سطح ایستابی و رواناب با استفاده از مدل SWAT (مطالعه موردی: حوضه ناورود)

تغییر اقلیم یکی از مهمترین چالشهایی است که زندگی انسان بر روی زمین را تحت تاثیر قرار می دهد. شرایط اقلیمی رو به گرمتر شدن، چرخه آب را دچار تغییر میکند به طوری که تغییر در بارش منجر به تغییر در مقدار و زمان ظهور رواناب و جریانهای زیرزمینی را به همراه دارد. تغییر در حجم رواناب و جریان های زیرزمینی، تغییر در کیفیت منابع آب را نیز منجر میشود که در برنامه ریزی منایع آب از اهمیت زیادی برخوردار است. استان گیلان با توجه به شرایط آب و هوایی خاص و اهمیت کشاورزی یکی از آسیبپذیرترین مناطق به تغییر اقلیم است. از این رو در پژوهش حاضر به بررسی تغییر اقلیم بر شرایط هیدرولوژیکی حوضه ناورود، که حوضه آبریز معرف در منطقه غرب گیلان است، با استفاده از مدل SWAT پرداخته شد و از SWAT-CUP برای بهینه سازی پارامترهای مدل استفاده گردید. واسنجی مدل برای دوره آماری 2006 تا 2010 و اعتبارسنجی نیز برای سالهای 2011 تا 2013 انجام شد. در بین شاخص های ارزیابی برای بررسی دقت شبیه سازی ،دقت شبیه سازی ماهانه با استفاده از شاخص های NS و R2 برای دوره واسنجی به ترتیب 0/76 و 0/80 و برای دوره اعتبارسنجی 0/60 و 0/55 بدست آمد. نتایج نشان داد که کاهش ده و سی درصدی بارندگی منجر به کاهش 17 و 51 درصدی در متوسط سالانه سطح ایستابی و همچنین کاهش 21 و 58 درصدی در متوسط 8 سال شبیه سازی رواناب حوضه شد. مقایسه میزان کاهش سطح ایستابی و رواناب در حوضه نشان از تاثیرپذیری بیشتر رواناب از تغییر بارش نسبت به ذخایر زیرزمینی دارد.

کلیدواژه ها:

بارش ، تغییر اقلیم ، سطح ایستابی ، شبیه سازی ، مدل SWAT