چکیده مقاله جایگاه خوشه های صنعتی بنگاه های کوچک و متوسط ( SMEs ) در فرآیند توسعه منطقه ای
امروزه توسعه
خوشه های صنعتی نقش محوری و بارزی در سیاست های اقتصادی و صنعتی بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه ایفا می نماید. اگر رویکردهای گذشته تمرکز بیشتری بر اقتصاد کلان داشته اند، اینک کسب و کار کوچ و خرد احساس مسیولیت نسبت به افزایش قابلیت رقابت این واحدها بهبود ارتباطات شبکه ای تاکید بر حمایت های غیر مستقیم ترکیب رقابت و همکاری بمنظور تقویت یادگیری و نوآوری ارتقاء سطح همکاری واحدهای کوچک و بزرگ و تقویت مثلث همکاری خوشه ها دولت و دانشگاه مورد تاکید و توجه بیشتری قرار می گیرد.. در این مطالعه براساس روش تحقیق توصیفی تحلیلی و بر مبنای مطالعه کتابخانه ای ابتدا مفهوم
خوشه های صنعتی مورد بحث قرار گرفته و سپس ویژگی های مربوط به آن دسته بندی گردیده و بر مبنای ویژگی های مذکور نقش این تجمعات در توسعه مناطق مورد واکاوی قرار گرفته است. نتایج حاصل نشان می دهد که اولا شناسایی
خوشه های صنعتی بر مبنای ویژگی های این تجمعات بایستی به ویژگی های کالبدی شامل تمرکز جغرافیایی صنایع تقسیم کار فزاینده و وجود نیروی کار متخصص، وجود فناوری و نهادهای عینی تامین کننده خدمات پشتیبان خوشه و وجود تاسیسات زیربنایی و
ویژگی های فعالیتی شامل پیوندهای اقتصادی پیوندهای فناوری و پیوندهای نهادی توجه نمود و ثانیا
خوشه های صنعتی دارای اثرات مختلف اجتماعی اقتصادی و کالبدی بر مناطق بوده و از طرفی با کارآفرینی بسزایی همسرا بوده و می توانند با ایجاد صرفه های مختلنف اقتصادی و خلق ایده های نو منجر به ایجاد مزیت های رقابتی در روند جهانی شدن گردند و از طرفی دیگر باعث شکل گیری و ارتقای دسته ای از نهادهای اجتماعی و روابط مابین آنها در درون مناطق دربرگیرنده شده و بدین ترتیب زمینه را برای تقویت سرمایه اجتماعی و ارتقای جامعه مدنی فراهم آورند.