سالمندی مولد : فرصتی در راستای پویا نمودن جمعیت سالمند

افزایش پدیده سالمندی در کل جهان باعث شده که رویکرد و برنامه ریزی های ساختار سلامت در دنیا بر بحث سالمندی متمرکز گردد. ایران نیز از این پدیده مستثنی نیست و غفلت از بحث سالمندی و فقدان برنامه های مشخص در این زمینه می تواند در آینده ای نه چندان دور ساختار سلامت کشور را دچار بحران کند . به دنبال بهبود وضعیت بهداشتی ، تغذیه ، کنترل بیماری ها کیفیت زندگی افزایش و به دنبال آن امید به زندگی و جمعیت سالمند افزایش می یابد. از طرفی با توجه به همین مساله آمار بازنشستگان دارای سلامت عمومی افزایش یافته است که می توان به عنوان یک پتانسیل بسیار حایز اهمیت بدان توجه نمود . به همین سبب است که بحث سالمندی مولد و موفق از جمله مباحث چالش برانگیزی است که تقریبا تمامی کشورهای توسعه یافته به صورت جدی بر آن سرمایه گذاری کرده اند.روش کار این مطالعه با هدف تمرکز بر تبیین مفهوم سالمندی مولد و آشکار نمودن موانع و فرصت های بروز صورت گرفته است . مطالب برگرفته از مقالات معتبر علمی در این زمینه می باشد . برای یافتن مقالات مرتبط از سایت ها و پایگاه های اطلاعاتی معتبر هم چون استفاده شده است و نتایج در قالب یک گزارش کلی ارایه می گردد. google scholar، sicence direct، pubmed، springer یافته هاسالمندی مولد تمرکز بر ظرفیت سالمندان و توانایی های بالقوه آنان دارد. پیری مولد هرگونه فعالیتی است که توسط سالمند انجام می گیرد و به واسطه آن فعالیت تولید یا خدماتی به جامعه ارایه می گردد. افراد سالمند که در طول زندگی خود دارای تجربیات شغلی و اجتماعی و تخصص های متفاوت در حوزه های کاری خود می باشند در زمان بازنشستگی به عنوان منابع و ذخایر با ارزش بایستی به درستی و در جایگاه خود قرار بگیرند . تقریبا در تمامی زمینه ها شامل مشارکت ها اجتماعی ،اقتصادی ،هم فکری در امور کلی جامعه سالمندان می توانند به صورت فعال و داوطالبانه شرکت نمایند.این مشارکت های داوطلبانه می تواند نتایج مثبت چند گانه ای داشته باشد هم چون : جبران هزینه های مالیاتی مربوط به سالمندان، کمک به بهبود شرایط خانواده ها و جامعه مدنی و حفظ سلامت و امنیت اقتصادی افراد مسن در خصوص سالمندان با توجه به افت عملکرد جسمی و روانی و وجود مشکلات در این زمینه معمولا به درستی از این توانایی ها استفاده نمی شود. به صورت میانگین در حدود 1/5 درصد از کارایی عملکرد جسمی و ذهنی افراد در زمان سالمندی کاهش می یابد به گونه ایی که در سن هفتاد سالگی 26 درصد از توانایی های فرد از دست می رود.به نظر می رسد که ساختارهای اجتماعی قدیمی و رفتارهای تبعیض آمیز، مشارکت افراد مسن در نقش های مهم اجتماعی را محدود می کند .سالمندان می توانند مشارکت اجتماعی و اقتصادی بالایی را از طریق فعالیت های تولیدی ، به صورت داوطلب انجام می دهند. و این مشارکت ها بایستی به نفع جوامع، خانواده ها افزایش یابد. دیدگاه پیری مولد یک رویکرد توسعه ای را برای رفع خواسته های پیری جمعیت و نمایش سیاست ها و برنامه ها به عنوان اهرمی هایی که برای دستیابی به مشارکت کامل تر مورد نیاز است، در نظر می گیرد.سیاست هایی که مشارکت افراد سالخورده را تسهیل می کنند و سیاست هایی که ظرفیت زندگی را در طول عمر ایجاد می کنند می توانند از ظرفیت مولد بودن افراد در طول حیات استفاده کنند. با توجه به روند جمعیت شناختی، نیاز به نیروی کار در بخش های عمومی و خصوصی و نیازهای مراقبت درازمدت جوامع مسن، اکنون زمان آن است که برای تقویت سیاست ها و برنامه هایی برای حمایت از مشارکت سازنده افراد مسن به درستی اندیشیده شود.مطالعات نشان می دهد که برای پیشبرد سالمندی مولد ، بایستی در ابتدا اجماع کلی بر تعریف پیری مولد صورت گیرد، در ادمه لازم است نتایج فعالیت های سالمندان شناسایی و با سایر فعالیت ها تمایز داده شود. در ادامه تمرکز بر سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های مدیریتی و اعتبار بخشی به برنامه ها در این زمینه می تواند کمک کننده باشد . در نهایت، پیری مولد باید به عنوان یک انتخاب باشد نه یک تعهد برای افراد مسن. در غیر این صورت، به عنوان استثمار افراد مسن دیده می شود.نتیجه گیری مطالعات نشان می دهد که مقررات مختلفی وجود دارد که می تواند مشارکت سازنده افراد مسن را با توجه به چالش های ورود، تقاطع فعالیت های تولیدی رقابتی و زیان های تجمعی افزایش دهد.آن چه که در مورد پیری مولد مورد بحث می باشد توجه به این نکته است که این مفهوم به صورت صد در صد همراه با مفهوم داوطلبانه بودن مطرح می گردد و اصلا قید و شرطی در این زمینه وجود ندارد. لیکن تدوین قوانین مشخص در این زمینه می تواند به نظام مند شدن و در نتیجه اجرایی شدن بیشتر آن کمک نماید . که مشارکت سالمندان و پویا بودن آن ها نه تنها به بهبود شرایط و سلامت اجتماعی و روانی آن ها کمک خواهد کرد که می تواند به صورت قابل توجه و چشمگیری شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه را بهبود بخشد