فرآیند محوری با رویکرد تعالی جویی در بنگاه های تولیدی

در اوایل قرن گذشته، اصل تقسیم کار به عنوان عامل ایجاد خلاقیت در بنگاه های تولیدی و صرفه جویی اقتصادی معرفی و نیازهای ناشی از این اصول باعث سازماندهی بنگاه ها به شکل سلسله مراتبی و تمرکز بر وظایف و اختیارات رده های مختلف سازمانی گردید. این امر باعث جابجا شدن هدف و وظیفه در سازمانها شده و با افزایش بیشتر تقاضا و کمک گرفتن از اتوماسیون برای جبران کاهش تولید، وظیفه گرایی بیش از پیش تقویت و نیاز مشتری به عنوان هدف اصلی سازمان در سایه قرار گرفت. اگر چه این رویکرد در دوره کمتر بودن عرضه نسبت به تقاضا، کارآیی خوبی داشت، ولی در عصر فزونی عرضه بر تقاضا و اجبار سازمانها به تمرکز بر نیازهای مشتری، کارآیی خود را از دست داده و رویکرد متفاوتی را طلب نمود. شرایط جدید ایجاب می کرد که رویکرد مورد نیاز ویژگی جامع نگری و نتیجه گرایی داشته، در هر زمان و حین اجرای هر وظیفه محصول نهایی و نیاز خالص مشتری محور اقدامات قرار گیرد یا به عبارت دیگر کلیه کارکنان در تمام مراحل احساس خدمت به مشتری و برآورده کردن نیاز او را داشته باشند. رویکرد جدید کاملا متفاوت با وظیفه گرایی بوده و ماهییت فرآیند محوری دارد. چگونگی عبور از وظیفه گرایی و حاکم کردن پارادایم فرآیند محوری بر سازمان، موضوع پژوهشی است که با روش اقدام پژوهی در یک بنگاه تولیدی - صنعتی انجام گرفته است. این پژوهش رویکرد فرآیند محور را به یک نظام مدیریت مبتنی بر فرآیندها که بهتر شدن مستمر را در ذات خود داشته طوری توسعه داده که تجویز و توصیف یا به عبارت دیگر تیوری و عمل در کنار یکدیگر قرار داده است. فرآیند محوری در مقابل وظیفه - گرایی که به چگونگی اجرای هر فعالیت می پردازد، چرایی آن را مورد توجه قرار می دهد تا بتواند تمام عناصر و منابع سازمانی را در راستای برآورده ساختن نیاز مشتری سازماندهی نماید.

کلیدواژه ها:

فرآیند ، فرآیند محوری ، وظیفه گرایی ، تعالی جویی ، مشتری مداری ، نظام مدیریت ، اقدام پژوهی