رویکردی جدید در مسیریابی بهینه تیم های اورژانس با تمرکز بر متغیرهای کمی و کیفی و استفاده از GIS و مدل AHP (مطالعه موردی: منطقه 6 تهران)

مسیله تصادفات رانندگی و عواقب منفی آن در جهان، یکی از نگرانی های عصر حاضر می باشد. طرح ها و برنامه های متنوعی برای این مسیله معرفی شده است و در حال انجام می باشد. امدادرسانی به عنوان یکی از راهکارهای مثبت در جهت کاهش اثرات منفی تصادفات، جنبه های متنوعی دارد. یافتن کوتاهترین مسیر از موقعیت تیم اورژانس تا محل حادثه، یکی از کلیدی ترین عوامل در انجام ماموریت های اورژانسی می باشد. بدین منظور در این تحقیق، مسیریابی در مناطق شهری به عنوان پایه اصلی تحقیق در نظر گرفته شده است و معیارهای تحقیق بر این اساس تعریف و به کار گرفته شده اند. معیارهای این تحقیق در حالت کلی شامل دو دسته درجه سختی مسیر و زمان می باشند که دسته اول دارای زیرمعیارهای کمی و کیفی شامل شیب مسیر، نوع مسیر، میزان مستقیم بودن، کیفیت و عرض مسیر بوده و معیار زمان مربوط به مدت زمان طی مسیر با توجه به ظرفیت معابر و حجم ترافیک و همچنین تاخیرها در تقاطعات می باشد. اوزان مربوط به زیرمعیارهای درجه سختی مسیر بر اساس مدل AHP محاسبه شد و پس از وزن دهی به آنها، دو معیار نهایی، در ابتدا به نسبت 0/6 به 0/4 (زمان به درجه سختی) بر اساس نظرات کارشناسان وزن دهی و در تحلیل به کار گرفته شدند. پس از استفاده از الگوریتم دایجسترا در محیط GIS و تحلیل شبکه، مسیری که به عنوان هدف انتخاب شده بود، در مدت زمان 8 دقیقه طی شد. سپس به منظور تحلیل حساسیت روش، نسبت را تغییر دادیم تا به مقدار بهینه ای برای زمان طی مسیر برسیم. در نسبت 0/65 به 0/35، مسیر مورد نظر در مدت 6 دقیقه طی شد که می توان با سعی و خطای بیشتر، به نسبت بهینه تری هم دست یافت. در نهایت، نوآوری و نتیجه کار شامل مدلی در محیط GIS می شود که بر اساس معیارهای کمی و کیفی که هم شامل هندسه مسیر و هم حجم ترافیک و زمان می شود، بهینه ترین مسیر را در ساعات اوج ترافیک به منظور امدادرسانی به موقع ارایه می دهد. به عبارت دیگر، مسیریابی بجای تک هدفه بودن (مبتنی بر فقط زمان یا طول یا حجم ترافیک و موارد دیگر)، به مساله ای چندهدفه تبدیل و حل گردید.

کلیدواژه ها:

مسیریابی بهینه ، اورژانس ، متغیرهای کمی و کیفی ، AHP ، GIS