تاثیر تنش شوری بر تجمع و آزادسازی مواد نورساختی میانگره های ساقه در ژنوتیپ های مختلف جو

ماده خشک تجمع یافته در ساقه جو نقش اساسی در پر کردن دانه به ویژه در شرایط نامساعد از جمله تنش شوری دارد. هدف این پژوهش بررسی توان ذخیرهسازی و انتقال دوباره ماده خشک به تفکیک میانگرهها در برخی رقمها و رگه (لاین)های امیدبخش جو زراعی ایران در شرایط تنشو بدون تنش شوری بود. بدین منظور آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و در دو شرایط تنش و بدون تنش شوری در ایستگاه تحقیقات کشاورزی نیشابور در سال 1 -1393 -1392 اجرا شد. در شرایط تنش، EC آب آبیاری حدود dsm11-10 بود. میزان تجمع و انتقال دوباره مواد نورساختی (فتوسنتزی) با استفاده از روش وزنی تعیین شد. ارتباط طول و وزن مخصوص میانگرهها با تجمع ماده خشک بررسی شد. نتایج نشان داد که در هر دو شرایط، میانگرههای زیرین بیشترین وزن خشک و وزن مخصوص را به خود اختصاص دادند. بیشترین میانگین انتقال دوباره در شرایط عادی (نرمال) مربوط به دومین میانگره راسی ساقه (پنالتیمیت) بود، درحالیکه بالاترین میانگین انتقال دوباره در شرایط شوری مربوط به میانگرههای زیرین بود. در این پژوهش به طور دقیق مشخص شد که توان ذخیرهسازی و انتقال دوباره دو سازوکار،متفاوتاند و به طور جداگانه از والدین به نتاج منتقل میشوند. عملکرد دانه در شرایط تنش شوری همبستگی مثبت و معنیداری با انتقال دوباره از پدانکل، دومین میانگره راسی و میانگرههای زیرین داشت. همچنین از نظر روند اصلاحی مشخص شد که در رگههای امیدبخش متحمل به شوری جدید نسبت به رقمهای قدیمی متحمل به شوری، از صفات وزن مخصوص میانگرهها، توان ذخیره سازی و قدرت انتقال دوباره به خوبی بهره برداری شده است.

کلیدواژه ها:

انتقال دوباره ، تجمع ماده خشک ، تنش شوری ، جو