بررسی و محاسبه همسایگی انحصار نیروگاه ها و رابطه آن با اعمال قدرت انحصاری در بازار برق ایران

بیش از سه دهه است که از آغاز روندی به نام تجدید ساختار در صنعت برق کشورهایمختلف میگذرد. حرکت به سمت قیمتهای رقابتی به جای نرخ های تنظیم شده، این امکانرا برای برخی بنگاه ها به وجود آورده است تا قیمت ها را افزایش داده و قدرت بازار را تجربهنمایند. این موضوع می تواند به شکل معنی داری منافع ناشی از آزادسازی را برایمصرف کنندگان به خطر بیاندازد. تاکنون شاخص های مختلفی برای اندازه گیری توانایی اعمالقدرت انحصاری در بازار ارایه شده است ولی در هیچ یک از این شاخص ها، مسیله متفاوتبودن برق از سایر کالاها به جهت ویژگی هایی که دارد، در نظر گرفته نشده است. با توجه بهاین که در ایران نیز از سال 1382 با تشکیل بازار برق، تغییرات ساختاری مهمی در صنعتبرق رخ داده است، در این مطالعه تلاش شده تا با معرفی شاخص جدید همسایگی انحصاردر بازار برق، میزان پتانسیل انحصاری در این بازار برای هفده واحد نیروگاهی در سال 1391با در نظر گرفتن برخی از ویژگیهای بازار برق مورد ارزیابی قرار گیرد. همچنین، به منظورآزمایش شایستگی این شاخص در مقایسه با سایر شاخص هایی که برای اندازه گیری پتانسیلقدرت انحصاری وجود دارد، همبستگی نتایج حاصل از هر کدام از شاخص ها، با میزان افزایشقیمت بازار نسبت به سطح رقابتی مبنا، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشانمیدهد که شاخص همسایگی انحصار، شایستگی بیشتری نسبت به سایر شاخص هایساختاری، در برآورد پتانسیل قدرت انحصاری بازار برق دارد. نیروگاه ها.

کلیدواژه ها:

قدرت بازاری ، شاخص همسایگی انحصار ، شاخص لرنر ، بازار برق