مدل سازی سه بعدی چگالی پوسته، بررسی موردی: منطقه آذربایجان

در این تحقیق برای مدلسازی چگالی پوسته برای منطقه آذربایجان از داده های گرانی، توپوگرافی، نقشه های زمین شناسی و جداول چگالی سنگ بستر استفاده گردید. در مرحله ی اول با استفاده از نقشه های زمین شناسی و جداول چگالی سنگ بستر چگالی توپوگرافی برای منطقه مورد نظر استخراج گردید. با حذف اثرات میدان گرانش حاصل از بسط هماهنگ های کروی روی زمینوار، گرانش جرم های توپوگرافی و تصحیح هوای آزاد از داده های گرانی، گرانش باقی مانده ی پوسته روی زمینوار محاسبه شد. در ادامه با درون یابی میدان گرانش باقی مانده ی پوسته روی زمینوار، یک شبکه ی منظم ایجاد شد. در مرحله ی بعد با استفاده از انتگرال نیوتن برای بلوک های شبکه بندی ایجاد شده، معادلات مشاهدات را تشکیل دادیم. در پایان با حل معادلات تشکیل شده به روش کمترین مربعات، چگالی هر یک از بلوک ها را محاسبه شد که طبق نتایج حاصله، برای لایه بالایی پوسته در منطقه آذربایجان تغییرات چگالی در محدوده 120- تا 40 کیلو گرم بر متر مکعب برآورد گردید. همچنین برای لایه های میانی و زیرین پوسته زمین مقدار تغییرات چگالی در محدوده 40 - تا 40 کیلوگرم بر متر مکعب محاسبه گردید. طبق مطالعات انجام شده در قبل توسط شبر و همکاران، در لایه بالای پوسته تغییرات چگالی در حدود 100- تا 50 کیلوگرم بر مترمکعب برآورد شده است. همچنین برای لایه های زیرین محدوده تغییرات چگالی پوسته در حدود 50 - تا 50 کیلو گرم بر متر مکعب برآورد شده است و می توان نتیجه گرفت که نتایج این مقاله با پژوهش های قبلی همخوانی دارد.

کلیدواژه ها:

میدان گرانی ، چگالی ، مدل سازی مستقیم ، مدل سازی وارون ، ایران