لزوم توجه به تعلق خاطر و بعد معنوی شهر در مدیریت بحران

پیوند انسان با محیط پیرامونی و تعلق خاطر به مکان، گونه ای رابطه عاطفی و پرمعنا و عمیق و خاص قابل توصیف بوده که به عنوان مامن و میعادگاه و محل رجعت و ا نگیزه بازگشت قابل تعریف خواهد بود.احساس تعلق مکان به عنوان شاخص و وجه تمایز آشکار آدرس مکتوب نیز قابل سنجش بوده و مجموعه تمایزات حاصل از منشاء محیطی، کالبد شهری، معماری، بافت مکانی، ادراکات، بینش فردی و فرهنگی و اجتماعی می باشد که در تفکیک نیز شامل دو رتبه مرتبط با فرد و اجتماع قابل ذکر بوده و عوامل ادراکی و شناختی و احساس موثر از عامل فردی وابعاد محیط کالبدی مربوط به عوامل اجتماعی شمرده خواهند شد. میزان شکل گیری و تکامل هریک، نقش تعیین کننده ای در احساس تعلق به مکان ایفاء خواهند نمود که تعلقات فردی و خاطرات جمعی را از آن جمله می باشند. فقدان هویت مکانی به مثابه از دست دادن حافظه و فراموشی بوده که شخصیت و روان انسان را آزرده خواهد کرد. یادآوری و بازآفرینی خاطرات تداعی بخش روح مکان بوده و سه عنصر هویت مکان، خاطره انگیزی و مشارکت در تعاملات اجتماعی جایگاه جولان تعلقات بوده که نقش عنصر مکان قابل تامل می باشد. آسیب در بحران ها و حوادث ابعاد مختلفی داشته و سطح خسارات متفاوت می باشد؛ اما آن چیزی که حتمی است، برباد رفتن دست رنج انسان هاست. در نگاه سطحی خسارت مادی قابل جبران است، ولی واقعیت امر حکایت از دست رفتن دارد. قدرت بحران ها آسیب پذیری مادی و معنوی و خسارات جانی و صدمات بدنی انسان را عیان کرده و موجبات رنج فراوان خواهد شد. آسیب دیدگان در حین بحران و یا بعد از آن با صحنه های غریبی روبرو خواهند شد، آثار خاطرات و اماکن آشنا و از دست دادن عزیزان و آشنایان، هریک به تنهایی روح و روان فرد را تا مدت ها به خود درگیر خواهد کرد. تعلق خاطراتی که طی سال ها به وجود آمده، در یک لحظه نابود شده است. حال سوال اینکه؛ چه ارتباطی بین تعلق خاطر و هویت شهر وجود دارد تعلق خاطر چه جایگاهی در مدیریت بحران خواهد داشت درهم ریختگی کالبدی فضای شهری در بحران، چه تاثیری در احساس تعلق به مکان برجای خواهد گذاشت این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای و اسنادی بهره گیری شده و هدف از تهیه آن بکارگیری تدابیر لازم ورفتار مناسب با آسیب دیدگان و مددجویان ناشی از حوادث و شرایط بحرانی و درنظر گرفتن شرایط روحی و حس تعلق به مکان و هویت شهری می باشد. تا امکان گسترش و توسعه این فرهنگ نهادینه گردد و در نهایت ضمن پرداخت به نظرات، سعی به پاسخ گویی سوالات مطرح شده را دارد.

کلیدواژه ها:

تعلق خاطر ، محیط شهری ، فضای کالبدی ، بحران ، مدیریت بحران