بررسی تاثیر کولاک و تجمع توده برف برفرسایش کناری رودخانه

برف، به عنوان یکی از اشکال مهم بارش در مناطق کوهستانی از اهمیت شایان توجهی برخوردار است. در این نواحی کولاک، برودت هوا و یخ زدگی کف جاده ها، وقوع بهمن و همزمانی وقوع باران تبعات بارش برف بوده که معمولا با چالشهایی همراه می-باشد. امروزه آگاهی از میزان تاثیر عوامل برف و وقوع بهمن وحرکت یخچالها، در تخریب خاک و اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و همینطور کاهش حجم مخازن سدها بسیار مهم به نظر میباشد. برای محاسبه میزان فرسایش کناری رودخانه توسط برف با استفاده از عملیات صحرایی و اندازهگیری زمینی میزان تخریب و حمل رسوب مورد بررسی قرار گرفت بدین منظور در منطقه مورد مطالعه نسبت به تعیین و علامت گذاری بنچ مارک طبیعی (سنگهای بزرگ کناری آبراهه) اقدام گردید. سپس نقشه پروفیل طولی وعرضی مخروطی برداشت گردیده و در آخر بازه زمانی طرح ( بعد از یکسال)مجددا0 نقشه پروفیل مخروطی برداشت شد. از اختلاف دو پروفیل مذکور، میزان حجم فرسایش کناری برآورد گردید بر اساس نتایج، در اثر حرکت کولاک، اغلب توده برف در کنارههای رودخانه تجمع مییابد و ذوب تدریجی این توده باعث اشباع و سنگین شدن توده خاک میگردد و بر اثر نیروی ثقل حجم عظیمی از خاک بطور مستقیم وارد رودخانهها میشود (در یک مورد نمونه برداری موردی مقدار تخریب در رودخانه برجان برابر 6/64 متر مکعب اندازه گیری شده است). این شکل از فعالیت برف، بیشترین سهم را در فرسایش خاک و رسوبزایی به داخل رودخانه ها را دارد.

کلیدواژه ها:

رسوب دهی ، کولاک ، توده برف ، فرسایش کناری ، رودخانه