شناسایی ساز و کارهای ارتقاء فرهنگ ایمنی

زمینه و هدف: در دنیای پیشرفته امروز که همه امور متکی به فناوری پیشرفته، پیچیده و پر مخاطره است، همواره بیم آن می رود که بر اثر حوادث و وقایع دردناک ناشی از کار، خسارت جبران ناپذیری به بار آید. سالانه هزینه های مستقیم و غیرمستقیم بسیاری به دلیل عدم رعایت اصول ایمنی، بر کشورها وارد می شود. قضاوت معمول این است که خطای انسانی علت اصلی وقوع حوادث بوده و طبق آمار حوادث منتشر شده، در ایران نیز علت اصلی وقوع حوادث، بی احتیاطی و انجام کارهای نا ایمن می باشد. بنابراین ضروری است در زمینه شناسایی ساز و کارهای ارتقاء فرهنگ ایمنی اهتمام ورزیده شود. از این رو در این پژوهش، فرهنگ ایمنی در یک شرکت تولیدی مورد سنجش قرار گرفته و سپس به شناسایی و ارایه پیشنهاد در زمینه ساز و کارهای ارتقاء آن پرداخته شده است. روش تحقیق: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و روش انجام آن مبتنی بر رویکرد آمیخته از نوع تشریحی است. بدین صورت که در این تحقیق هم از داده های کمی و هم از داده های کیفی استفاده شده است. جهت شناسایی ابعاد فرهنگ ایمنی در جامعه مورد پژوهش، از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. همچنین جهت ارزیابی فرهنگ ایمنی، میانگین نمره فرهنگ ایمنی کارکنان در هریک از ابعاد شناسایی شده محاسبه گردید. ضمن آنکه داده های حاصل از مصاحبه با کارکنان، جهت ارزیابی دقیقتر فرهنگ ایمنی و نیز شناسایی سازوکارهای ارتقاء آن در این جامعه، مورد تحلیل تم قرار گرفت. نتیجه: میانگین نمره فرهنگ ایمنی کارکنان بیانگر آن بود که در ابعاد احساس ایمنی در محیط کار و تعهد مدیریت ، وضعیت مطلوب نمی باشد. همچنین ابعاد آموزش و اولویت به ایمنی نیز قابل بهبود می باشند. نتایج حاصل از فرایند تحلیل تم داده های حاصل از مصاحبه با کارکنان نیز موید همین وضعیت بود. البته در ابعاد شرایط و الزامات کاری ، آموزش ، سطح تبادل اطلاعات و اولویت به ایمنی نتایج حاصل از تحلیل تم با نتایج تحلیل کمی، همسویی نداشت؛ بنابراین این ابعاد نیز قابل بهبود تشخیص داده شد. سپس با استفاده از تحلیل داده های حاصل از مصاحبه، ساز و کارهای ارتقاء فرهنگ ایمنی شناسایی شد.

کلیدواژه ها:

ایمنی ، جو ایمنی ، فرهنگ ایمنی ، ساز و کار ارتقاء فرهنگ ایمنی