تعیین و تحلیل سطوح برخورداری مناطق روستایی استان های کشور بابهره گیری از روش تاکسونومی عددی و تحلیل خوشه ای

برای دستیابی به توسعه، پیچیده ترین معمای حل نشده روستاها بویژه در کشورهای جهان سومف برنامه ریزی از ضروریات انکارناپذیر است از طرفی برای موفقیت در برنامه ریزی و رسیدن به توسعه، اولین گام ، بررسی و شناخت واقعی از سطح برخورداری، توانمندی ها، محدودیت ها و عدم تعادل های منطقه ای می باشد. هرچند تاکنون کوشش های فراوانی در زمینه تعیین میزان و سطوح برخورداری در ایران به عمل آمده است که خود حایز اهمیت میباشند اما آنچه در پژوهش حاضرمدنظر است، تاکید بر این مسیله در سطح کل کشور، از دیدگاه برنامه ریزی روستایی و با استفاده از آخرین امار رسمی کشور می باشد در این پژوهش که از نوع اسنادی تحلیلی است، با توجه به نوع اطلاعات، در دسترس، سطح پژوهش و مهارت پژوهشگران از تلفیق روش های تاکسونومی عددی و تحلیل خوشه ای، در سطح مناطق روستایی 30 استان و با استفاده از 24 شاخص استفاده شده است نتایج اولیه در روش تاکسونومی عددی نشان داد که: در مرحله اول استان های تهران و سیستان و بلوچستان و در مرحله دوم استان قزوین ناهمگن اند. نتایج نهایی پژوهش نشان از وجود شکاف در سطح مناطق روستایی استان ها دارد، به طوری که بجز استان تهران که در مراحل اولیه پژوهش حذف شد، استان های توسعه یافته و بسیار توسعه یافته در بین آنها مشخص نشد، 7.4% استان ها در حد تا حدودی توسعه یافته، 51.85% استان ها در حد محروم و 40.75% بسیار محروم اند در ادامه پژوهش، به منظور کنترل و افزایش ضریب اطمینان و مقایسه نتایج، ارزیابی به روش خوشه ای نیز انجام شد در این گروه بندی استان ها در 5 گروه همگن و دارای مشخصات مشترک تقسیم بندی شده اند. مقایسه دو مدل نیز نشان از تشابه نسبی نتایج و به عبارتی دیگر همخوانی سطوح بدست آمده، در بین استان ها دارد.

کلیدواژه ها:

سطوح برخورداری ، تاکسونومی ، عددی ، تحلیل خوشه ای ، مناطق روستایی استان های کشور