هدفها و انگیزه های انتشارعلوم القرآن عندالمفسرین

قرآن کریم، گنجینه ای عظیم وجاودانی است که خدای متعال در اختیار بشر قرار داده ، تا راهی روشن و استوار فراروی رشد وتکامل انسان باشد.ارجمندی این گنجینه عظیم آسمانی، ازهمان ابتدای نزول نخستین آیاتش برای مسلمانان آشکار گشت. به گونه ای که اهتمام و عنایت خاصی را از مسلمانان صدر اسلام برای تعلیم و تعل6م وحفظ و قراءت آن در تاریخ، شاهدیم. تا آن جا که اشتغال به شوون قرآنی نزد آنان ، عملی بس مق دس و افتخاری بزرگ به حساب می آمد. از این روی،علومی چون قراءت، علم کتاب و رسم الخط قرآن ،اعراب قرآن و امثال آن را می بایست از نخستین علوم مربوط به قرآن دانست که از سوی مسلمانان دهه های نخستین تاریخ اسلام، تاسیس و مورد توجه قرار گرفت، چه این که آنان به خو بی دریافته بودند که برای رسیدن به معارف قرآن، ابتدا بایستی کلام الهی را نیکو بشناسند. از همین روست که امیرالمومنان(ع) پس از رحلت پیامبر باخود عهد کرد تا آیات و سور متفرق قرآن را گردنیاورد ، عبا بردوش نگیرد و به امور اجتماعی نپردازد و ایمه معصومین، علیهم السلام، و اصحاب ایشان، بالاترین اهتمام را در این راه به کاربستند. شخصیتهایی همچون زید بن ثابت، عبدالل6ه بن عباس، ابن مسعود وابوالاسود دیلی، نمونه ای از چهره های برجسته قرآنی هستند.پس از فراگیرشدن اسلام، اندیشه وران اسلامی ، به نگارش تفسیر قرآن و علوم وابسته به آن پرداختند. در اوایل قرن دوم هجری نوشته های فراوانی در زمینه قراءت ، اعراب ، اسباب نزول ، و ناسخ و منسوخ عرضه شد و پیش ازآن، این علوم، سینه به سینه محفوظ می ماند.بعد از قرن دو م ،مسلمانان در نقاط وکشورهای گوناگون برای فهم قرآن و دستیابی به تفسیر آن نیازمند برخی بحثهای مقدماتی شدند که نوعا0 این مقدمات را مفسران د ر ابتدای کتابهای تفسیری خود می نگاشتند و بعد به تدریج، گونه گونی بحثهای علوم قرآنی، و بستگی داشتن تفسیر قرآن برآگاهی از برخی آن مقدمات، سبب شد که مرزبندی میان بحثهای تفسیر با علوم قرآن پدید آید.