تحلیل رشد هوشمند شهری در بافتهای فرسوده شهری (مطالعه موردی: بافت فرسوده مرکزی شهر زنجان)

هسته های مرکزی شهرهای ایران بویژه در حوزه بافت کهن و تاریخی که زمانی در اوج سرزندگی قرار داشتند؛ روبه افول نهاده-اند، اما اکنون گرد و غبار ناکارایی چنان بر آن عرصهها فرونشسته است که نه تنها گذشته شهر ایرانی را در خود پنهان نموده-اند، بلکه حال و آینده زیبایی شهرها را نیز خدشه دار و تهدید می کنند. این عرصه ها را سازندگی دوباره نیاز است که فراتر ازسازندگی های کمیت مدار باشد. سازندگی کیفیت مدار با ابزار و اسبابی فراتر از مهندسی را باید هدف قرار داد. در این راستاهدف پژوهش حاضر بررسی و برنامهریزی توسعه درونزا در بافت های قدیمی شهر(مطالعه موردی: شهر زابل) می باشد. در اینراستا راهبردهایی مانند رشد هوشمند و مدیریت هوشمند به عنوان را ه حل هایی برای حل مشکل پراکندگی مورد توجه قرار گرفته اند. هدف مقاله حاضر بررسی مولفه های رشد هوشمند شهری در شهر زنجان با استفاده از روش AHP است. روش ارزیابی AHP با توجه به مزایای آن از جمله امکان استفاده از شاخص های کمی و کیفی به طور همزمان، قابلیت کنترل سازگاری، قضاوت ها و امکان به کارگیری نظرات گروهی برای ارزیابی مولفه های رشد هوشمند شهری انتخاب شده است. روشتحقیق در مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی به صورت پرسشنامه ایمی باشد. برای انتخاب شاخص ها نیز از بین شاخص های 10 گانه ای که سازمان رشد هوشمند آمریکا به عنوان اصول رشدهوشمند اعلام کرده است 8 شاخص کلی (کاربری های مختلط، فشرده سازی ساختمان ها، دستیابی به مشارکت عمومی مردمدر طرح های توسعه، هویت اجتماعی بالا، تنوع گزینه های حمل و نقل، وجود دسترسی پیاده، توسعه اراضی متروکه، ارتقایاستانداردهای ساخت و ساز) به منظور ارزیابی و اهمیت سنجی مولفه های رشد هوشمند شهری انتخاب شده است. نتایج بهدست آمده از مدل AHP، سلسله مراتب و اولویت بندی شاخص های رشد هوشمند شهری را در سطح بافت فرسوده شهر زنجان به این صورت B> D> A> C> F> E> G نشان می دهد. بنابراین شاخص B (فشرده سازی ساختمان ها) در رتبه 1، وG (توسعه اراضی متروک) در رتبه 8 قرار می گیرد. برای انجام محاسبات نیز از نرم افزار Expert Choice استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

رشد هوشمند شهری ، روش AHP ، بافت فرسوده شهر زنجان