ارزیابی جریان زیست محیطی رودخانه با روش های هیدرولوژیکی ( مطالعه موردی رودخانه کارده )

بهره برداری خردمندانه از منابع آب به گونه ای که کارکردها و ارزش های اکوسیستم های آبی حفظ شود، همواره از مهمترین اهداف مدیریت جامع منابع آب به شمار می رود به علت وجود دخالت های انسانی در رژیم طبیعی رودخانه ها تعیین حقابه محیط زیستی امری بسیار مهم و دشوار می باشد. تعیین و تخصیص نیاز آب زیست محیطی اکوسیستم ها، موثرترین رویکرد برای جلوگیری از اثرات منفی تنظیم جریان های سطحی بر اکوسیستم ها است که دستیابی به این هدف از میسر می سازد. در این پژوهش به یکی از مهم ترین مسایل مربوط به رودخانه های کشور در رابطه با نیاز زیست محیطی رودخانه پرداخته شده است. برای این کار از سه روش هیدرولوژیکی تنانت، Q90 و شاخص انحراف جریان استفاده شده است. بررسی ها بر روی رودخانه کارده در استان خراسان رضوی صورت گرفته است. استفاده از روش شاخص انحراف جریان برای اولین بار در این پژوهش انجام شده است، در این روش شرایط حقابه زیست محیطی بحرانی تلقی می شود. در روش تنانت مقدار دبی زیست محیطی برای ماه های آبان تا خرداد 0/07 و برای ماه های تیر تا مهر 0/09 متر مکعب بر ثانیه برآورد شده است. در روش منحنی تداوم جریان این مقدار 0/25 متر مکعب بر ثانیه می باشد و در روش شاخص انحراف جریان 0/98 متر مکعب بر ثانیه برآورد شده است. با توجه به شرایط موجود و داده ها روش منحنی تداوم جریان به عنوان روش برتر انتخاب شد.

کلیدواژه ها:

حقابه زیست محیطی ، کارده ، شاخص انحراف جریان ، تنانت ، منحنی تداوم جریان