معنای معنا

صراحت بخشیدن به مفاهیم و واژه ها، در شکل گیری ارتباطات و انتقال اطلاعات بصورت کلامی یا نوشتاری شرط اصلی برقراری ارتباط است. به عبارت دیگر برقراری ارتباط و بالتبع آن ایجاد مفاهیم، هنگامی میسر است که همخوانی و مشابهت مفهوم پیام، برای گیرنده و فرستنده وجود داشته باشد. این مقصود همیشه به سادگی تحقق نمی یابد، بالاخص هنگامی که مفهوم یا مفاهیم به طور ذاتی دارای ابهام مصداقی باشند که در این صورت مشخص سازی مفهوم، تلاش مضاعفی را طلب می کند. ضرورت این تلاش خصوصاً هنگامی که انتقال اطلاعات مقدمه ی عملیاتی نمودن آن است، پیش شرط لازم و قطعی برای تحقق هدف می باشد. ارائه تعاریف عملیاتی در طرح های تحقیقاتی ناظر به همین ضرورت اساسی است. به رغم این ضرورت گاهی در مباحث نظری موضوعات فراوان مورد بحث قرار می گیرند بدون آنکه در مقدمه تعریف روشنی از موضوع اصلی بحث ارائه شده باشد. لذا دست یابی به نتایج مورد نظر از مباحث به سادگی امکان پذیر نیست. بدیهی است برای طرح موضوعاتی که تعاریف متعدد و متنوعی را مطرح می سازند، ارائه تعریف انتخابی ضرورتی قطعی است، لیکن این تنوع و تعدد خود نمونه ای برای تعریف انتخابی است. معنویت از جمله مفاهیمی است که به دلیل دارا بودن ابهام مصداقی و در نتیجه فراوانی تعاریف متنوع نیازمند انتخاب دقیق تعریف مورد نظر است. نکته ای که علی رغم طرح موضوعات مربوط به معنویت در حوزه های گوناگون نظری و عملی کراراً مورد غفلت قرار گرفته و یا ضرورت آن احساس نشده است. طرح مباحثی چون ضرورت معنویت در زندگی، هنر معنا گرا، ارتباط معنوی، معنادرمانی و ... مقدمتاً مستلزم مشخص نمودن تعریف واژه های مربوط است. کرنت (2003) معتقد است دشوار بودن تعریف معنویت به این علت است که واژه ی معنویت به شدت با مذهب درآمیخته است. بیکر (2003) معنویت را آن چیزی می داند که به همه مسائل زندگی معنا می بخشد. الکینز (1998) به نقل از وست (1382) معنویت را به معنای نقش زندگی یا روش برای بودن و تجربه کردن می داند که با آگاهی یافتن از یک بعد غیرمادی به وجود می آید و ارزش های قابل تشخیص آن را معین می سازد.در حوزه روانشناسی جدید موضوع معنویت با نظریه فرانکل (1937) مطرح شد که معتقد بود «آنچه انسان ها را از پای در می آورد رنج ها و سرنوشت نامطلوبشان نیست، بلکه وجود بی معنایی در زندگی است.» این مقاله مروری در ادبیات مربوط به واژه ی معنا و معنویت با هدف تعیین تشابهات و تفاوت هاست.

کلیدواژه ها:

معنا ، معنا درمانی ، مفهوم ، معنا داری زندگی