تحلیل اثر هندسه پلان بر عملکرد کاروانسراهای کرانه شمالی خلیج فارس و دریای عمان

نظام فعالیت های موجود در هر بنایی متاثر از شکل و فرم و درپی آن هندسه غالب آن بنا خواهد بود. از آنجایی که کاروانسراهای جنوبی ایران در گذر زمان اهمیت فراوانی در زمینه تجارت و بازرگانی داشته اند، ولی پژوهش ها بیش تر به کاروانسراهای حیاط دار مرکزی پرداخته است. عملکرد ریزفضاها و قرارگاه ها موجود در کاروانسراها تحت تاثیر تنوع فرم و اندازه هندسه پلان قرار خواهد گرفت. پژوهشگران گذشته تاکنون از دیدگاه اقلیم آن ها را به چهار دسته تقسیم کرده اند و به هندسه کاروانسراهای نواحی مختلف کشور به طور شایسته نپرداخته اند بنابراین جستار پیش رو تلاش دارد که برای نخستین بار به تاثیرات هندسه پلان بر عملکرد فضاهای کاروانسراهای نواحی جنوبی کشور بپردازد. برای گردآوری اطلاعات لازم برای این پژوهش از روش کتابخانه ای و در نهایت با روش مقایسه ای به تحلیل داده های به دست آمده پرداخته شده است. این مقاله در پی آن است تا با تحلیل عملکرد کاروانسراها با هندسه های متفاوت به ارایه نظام فعالیت های آنان که تحت تاثیر هندسه متفاوت پلان ایجاد شده، بپردازد. از این رو ابتدا کاروانسراهایی که در نواحی جنوبی ایران قرار گرفته اند انتخاب شده و سپس به بررسی عملکرد هرکدام از فضاها پرداخته شده است و در انتها داده های حاصل از آن ها مقایسه شده اند.

کلیدواژه ها:

هندسه پلان ، نظام فعالیت ها ، قرارگاه ها ، کاروانسراهای جنوبی ایران