ارزیابی عملکرد مدل های سری زمانی خطی ARMA و غیرخطی آستانه TAR در مدل سازی دبی روزانه (مطالعه موردی: رودخانه های حوضه بالادست سد زرینه رود)

مدل های سری زمانی از ابزارهای مهم در مد لسازی و پیش بینی فرآیندهای هیدرولوژیکی است که به منظور طراحی و مدیریت علمی پروژ ه های منابع آب به کار می روند. در این تحقیق به منظور مدل سازی میانگین دبی روزانه 6 ایستگاه آ بسنجی واقع در بالادست سد زرینه رود از مدل های خطی خودهمبسته میانگین متحرک ARMA و غیرخطی خودهمبسته آستانه TAR 2 و 3 رژیمی استفاده شده است. به دلیل اینکه داده ها دارای نوسانات فصلی می باشند، در ابتدا داد ههای دبی روزانه برای یک دوره 15 ساله 2011-1997 ، با استفاده از سری فوریه و برآورد شاخص های آماری نظیر میانگین و انحراف استاندارد، استاندارد شدند. سپس، داده های استاندارد شده برای یک دوره 13 ساله 2009-1997 واسنجی و یک دوره 2 ساله 2011-2010 صحت سنجی شدند. در نهایت، مدل های خطی و غیرخطی مناسب با استفاده از معیارهای آکاییکه و آزمون استقلال باقیمانده ه ای مدل Ljung-Box انتخاب شدند. نتایج این تحقیق نشان داده است که بر اساس معیارهای ارزیابی، عملکرد مدل های غیرخطی آستانه 2 و 3 رژیمی برای همه ایستگاه ها دارای برتری نسبت به مدل خطی در مدل سازی جریان روزانه رودخانه های بالادست سد زرینه رود می باشد . همچنین مدل سازی و مقایسه مدل های غیرخطی آستانه نشان داد که مدل غیرخطی 3 رژیمی دارای معیارهای ارزیابی مناسب تری نسبت به مدل 2 رژیمی می باشد

کلیدواژه ها:

پیش بینی ، دریاچه ارومیه ، فرآیندهای هیدرولوژیکی ، مدل های 2 و 3 رژیمی ، معیارهای ارزیابی